TRAFİK VE ÇEVRE BİLGİSİ DERS NOTLARI

 

TRAFİKLE İLGİLİ KURULUŞLAR :

Karayolları Güvenliği Yüksek Kurulu: Başbakan başkanlığında yılda 2 defa olağan toplanır.

Karayolları Trafik Güvenliği Kurulu: Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Başkanının başkanlığında en az daire başkanı düzeyinde ayda bir toplanır.

Emniyet Genel Müdürlüğü : Araçlarla ilgili belgelerin kurallara uyup uymadığını denetler,duran ve akan trafiği düzenler ,el koyduğu trafik kazalarına tutanak düzenler, Araçlarla ilgili belge ve plaka verir.

Karayolları Genel Müdürlüğü : Yollarla ilgili genel düzenleme ve işaretlemeleri yapar, Karayollarındaki hız sınırlarını belirler, Araçların teknik muayenelerini yapar.

Milli Eğitim Bakanlığı : Motorlu araç sürücülerinin yetişmesi için sürücü kurslarının açılmasına izin vermek ve denetlemek , İlk ve orta öğretimde trafik eğitimi vermek ,Bakanlıkça açılan resmi kursların sınavlarını yapmak ve sınavlarda başarılı olanlara sertifika vermek,Çocuk trafik eğitim parklarının yapılma,açılma,eğitim,denetim ve çalışma esaslarını belirler.

Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı : Karayolunda ilkyardım ve acil yardım tedbirlerini almak, Araçlarda ve ilkyardım istasyonlarında bulundurulması gereken ilkyardım malzemelerini tespit ederek kontrol etmek, Sürücülerin sağlık kontrolünü yapmak .

Ulaştırma Bakanlığı : Karayolu taşımasına ilişkin koordinasyonu sağlamak.

Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı : Köy yolları ve orman yollarında gerekli çalışmaları yapar.

Çevre Bakanı : Çevre kanunu ile ilgili yönetmelik çerçevesinde görevlerini yapar.

Belediyeler : Sorumlu olduğu yolun yapısını ,gerekli işaretlemeleri yapmak,park yerleri yapmak,çocuklar için trafik eğitim tesisleri yapmak,yapılmasını sağlamak

İl ve İlçe Trafik Komisyonları: İllerde vali veya yardımcısı ilçelerde kaymakam başkanlığında komisyon kurulur.Görevleri;trafik düzen ve güvenliği için tedbirler almak,trafik güvenliği yüksek kurulunun müdahalesi gerektiği konularda içişlerine bilgi iletmek,il sınırlarında ticari taşıtla ile ilgili uygulamalar,otopark izinleri,

 

GENEL TARİFLER :

Trafik : Yayaların, hayvanların ve araçların karayolu üzerindeki hal ve hareketlerine denir.

Karayolu : Trafik için kamunun yararlanmasına açılmış olan arazi şeridi,köprüler ve alanlara denir.

Araç : Karayolunda kullanılan motorlu ,motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar,iş makineleri,Lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır.

Taşıt : Karayolunda yük,insan ve hayvan taşımaya yarayan araçlardır. İnsan ve hayvan gücü ile yürütülenlere Motorsuz, makine gücü ile yürütülenler ise Motorlu taşıt denir.

Trafik işaretleri : Trafiği düzenlemek için kullanılan işaret levhaları,ışıklı ve sesli işaretler,yer işaretlemeleri, trafik zabıtası ve diğer yetkililerin trafiği yönetmek için yaptıkları işaretlerdir.

Geçiş üstünlüğü : Görev sırasında belirli araç sürücülerinin,can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartıyla trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmama haline denir.

Geçiş hakkı : Yayaların ve araç kullananların ,diğer yaya ve araç kullananlara göre ,yolu kullanma sırasındaki öncelik hakkına denir.

Durma : Her türlü trafik zorunlulukları nedeniyle aracın durdurulmasına denir.

Duraklama : Trafik zorunlulukları dışında yolcu veya yük indirmek veya almak amacıyla aracın durdurulmasına denir.

Park etme : Gerekli emniyet tedbirleri alınarak aracın durma ve duraklama halleri dışında bırakılmasına denir . 5 dakikadan daha fazla duraklamaya da park etme denir.

Trafik kazası : Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birkaç aracın karıştığı ölümlü , yaralanmalı, maddi hasarlı olaya denir.

Trafikten men : Trafik zabıtası veya yetkililerce kanunda öngörülen hallerde araçla ilgili belgelerin alınması ve aracın belli bir vere çekilerek trafikten alı konmasına denir.

İki yönlü tek yönlü

KARAYOLLARI İLE İLGİLİ TARİFLER :

Karayolunun yapısı : Karayolunun kendisi ile karayolu üstünde,yanında,altında veya yukarısında,ada, ayırıcı, oto korkuluk,istinat duvarı,köprü,menfez ve tünel gibi yapılara denir.

İki yönlü karayolu : Üzerinde taşıt trafiğinin her iki yönde hareket edebildiği taşıt yoluna denir.

Tek yönlü karayolu : Üzerinde taşıt trafiğinin yalnız bir yönde hareket edebildiği taşıt yoluna denir.

Bölünmüş karayolu : Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun, refüj, şerit veya benzeri bir ayırıcı ile diğer taşıt yolundan ayrılmasına denir.

Erişme kontrollü karayolu: Genelde transit trafiğe tahsis edilen, belirli yer ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz taşıtların giremediği, izin verilen motorlu taşıtların yararlandığı, trafiğin özel kontrole tabi tutulduğu yollara erişme kontrollü karayolu veya otoyol denir.

Geçiş yolu: Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış yolun karayolu üzerindeki kısmına denir.

Bağlantı yolu: Kavşak alanı dışında kalıp, bir kavşak yakınında taşıt yollarını birbirine bağlayan tek yönlü trafiğe ayrılmış yola denir.(Yonca yaprağı denilen yollar)

Taşıt yolu (kaplama): Karayolunun genellikle taşıt trafiğince kullanılan kısmına denir.

Bisiklet yolu:Karayolunun yalnızca bisikletli sürücülere tahsis edilen kısmına denir.

Yaya yolu:Karayolunun taşıt yolu kenarı, gerçek ve tüzel kişilerin mülkleri arasında kalıp yalnız yayaların istifadesine tahsis edilmiş kısmına Yaya yolu veya Yaya kaldırımı denir.

Banket: Taşıt yolu kenarında uzanan, genellikle yayaların ve hayvanların faydalanacağı, zorunlu hallerde araçların durabileceği bölüme denir.

Platform: Karayolunun , taşıt yolu ile yaya yolu veya banketten oluşan kısmına denir.

Anayol: Ana trafiğe açık olan, bu yola girerken veya bu yoldan geçerken ilk geçiş hakkının verildiği işaretlerle belirlenmiş yollara denir.

Tali yol: Trafik yoğunluğu bakımından bağlandığı anayollardan daha az önemde olan yollara denir.

Tehlikeli eğim:Araçların emniyetle seyrine devam için vites küçültmeyi gerektiren uzunluk ve açıdaki yollara denir.

Kavşak: Karayolu üzerinde iki veya daha fazla karayolunun kesişmesi ile meydana gelen ortak alana denir.

Yaya geçidi:Yayaların taşıt yolundan güvenle geçebilmeleri için trafik işaretleri ile belirlenmiş alanlar

Okul geçidi: Taşıt yolunun , öğrencilerin geçiş güvenliği açısından emniyetli geçebilmelerini temin için trafik işareti ile belirlenmiş alana denir.

Alt geçit-Üst geçit: Bir karayolunun diğer bir karayoluna başka bir karayolunun veya demiryolunun altından bağlandığı yollara alt geçit, üstünden bağlandığı yollara üst geçit denir.

Demiryolu (Hemzemin) geçidi: Karayolu ile demiryolunun aynı seviyede kesiştiği bariyerli veya bariyersiz geçitlere denir.

Ada: Yayaların geçme ve durmalarına , taşıtlardan inip binmelerine yarayan, motorlu taşıtların giremediği, koruyucu tertibatla belirlenmiş alanlara denir.

Ayırıcı:Taşıt yollarını veya yol bölümlerini birbirinden ayıran, taşıtların bir taraftan diğer tarafa geçmesini engelleyen tertibatlara denir.

Şerit:Taşıtların bir dizi halinde güvenle seyirlerini temin için karayolunun ayrılmış bölümüne denir.

Park yeri: Araçların park etmesi için kullanılan açık ve kapalı yerlere denir.

 

ARAÇLARLA İLGİLİ TARİFLER :

Otomobil : Yapısı itibariyle sürücüsünden başka en fazla 7 oturma yeri bulunan insan taşımak amacıyla üretilmiştir.

Minibüs : Sürücüsünden başka en az 8,en fazla 14 oturma yeri olan insan taşımak için imal edilmiş araçlara denir.

Kamyonet : Yüklü ağırlığı 3.500 kg. geçmeyen yük taşımak için imal edilmiş araçlara denir.

Otobüs :Sürücüsünden başka en az 15 oturma yeri bulunan,yolcu taşıyan araçlara denir

Kamyon : Yüklü ağırlığı 3.500 kg.dan fazla olan yük taşımak için imal edilmiş araçlara denir.

Çekici : Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş yük taşımayan araçlara denir.

Arazi taşıtı : Yük ve yolcu taşıyabilen,bütün tekerlekleri motordan güç alan motorlu araçlara denir.

Motorlu bisiklet : Silindir hacmi 50 cc. yi geçmeyen içten yanmalı motorla çalışan ve saatteki hızı 50 km.yi geçmeyen bisiklettir.

Motosiklet : İki veya üç tekerlekli ,sepetli veya sepetsiz Silindir hacmi 50 cc.den fazla olan motorlu taşıttır. Özel amaçlı yapılmış yük motosikletine Triportör denir.

Bisiklet : En çok üç tekerleği olan ve üzerindeki insanın adale gücüyle giden motorsuz taşıttır.

Lastik Tekerlekli Traktör : Belirli şartlarda römork ve yarı römork çekebilen,ticari amaçla yük ve yolcu taşımayan motorlu taşıtlardır.

İş makineleri : Çeşitli işlerde iş yapma amacıyla kullanılan motorlu taşıtlara denir. (dozer,greyder, kepçe)

Römork : Motorlu taşıtla çekilen yük ve yolcu taşınabilen motorsuz taşıta denir.

Hafif römork : Yüklü ağırlığı 750 kg.ımı geçmeyen römork veya yarı römorktur.

Taşıt katarı : Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış taşıtlara denir.

Taşıma sınırı-Kapasite-İstiap haddi:Bir aracın güvenle taşıyacağı yük ağırlığı ve yolcu sayısına denir.

Gabari : Araçların yüklü veya yüksüz oluşuna göre karayolunda güvenle seyirlerini temin için uzunluk,genişlik ve yüksekliğini belirleyen ölçü birimidir.

Azami ağırlık : Taşıtı güvenle taşıyabileceği yükle birlikte ağırlığına denir.

Yüksüz ağırlık : Üzerinde insan veya eşya bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu aracın ağırlığına denir.

Dingil ağırlığı : Araçlarda aynı dingile bağlı tekerleklerden karayolu yapısına aktarılan ağırlıktır.

Azami dingil ağırlığı : Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan dingil ağırlığına denir .

 

KARAYOLUNUN KULLANILMASI KURALLARI :

1. Karayollarında aksine bir işaret yoksa gidiş yönüne göre sağ şerit kullanılır.

2. Çok şeritli yollarda yol ve trafik durumuna göre hızın gerektirdiği şeridi kullanmak zorunludur.

3. Şerit değiştirilirken gireceğimiz şeritten gelen araç varsa onun emniyetle geçmesini beklemek zorundayız.

4. Sol şeridin geçme ve dönme dışında devamlı işgal edilmesi yasaktır.

5. Motosiklet,otomobil minibüs,kamyonet,otobüs dışındaki araçlar en sağdan gitmek zorundadır.

6. Geçme ,dönme,durma ,duraklama ve park etme gibi haller dışında şerit değiştirmek yasaktır. Kavşaklara yaklaşımda yerleşim yerleri içinde 30 m. Yerleşim yerleri dışında 150 m. İçinde şerit değiştirmek yasaktır. Şerit değiştirmeden önce uygun bir mesafede işaret vermek gerekir.

7. Bölünmüş karayollarında karşı yönden gelen trafiğe ait yol bölümüne girmek yasaktır.

8. Dört veya daha çok şeritli yollarda karşı yönden gelen trafiğe ait yol bölümüne girmek yasaktır.

9. Üç şeritli iki yönlü karayolunda en sol şeride girmek yasaktır.

 

ARAÇ SÜRME SÜRELERİ :

Günde 9 saatten fazla ,devamlı olmak üzere 4,5 saatten fazla sürmeleri yasaktır. Daha fazla araç kullanılacaksa 45 dakika mola almaları mecburidir. Bu mola 15 dakikalık molalar şeklinde de kullanılabilir.

 

ARAÇ SÜRME YASAKLARI :

Uyuşturucu madde aldığı tespit edilenler araç kullanmaktan men edilir. Mahkemeye sevk edilir,

hafif para ve 6 aylık hafif hapis cezası ile cezalandırılır,sürücü belgesi süresiz iptal edilir.

Taksi veya dolmuş otomobil,minibüs,otobüs,kamyon,çekici gibi araçlarla kamu

hizmeti yapan,yük ve yolcu taşımacılığı yapan sürücüler alkollü içki almış şekilce araç süremezler.

Diğer araç sürücüleri Alkollü (0,50 promili aşan) şekilde araç sürenler trafikten men edilir,hafif para ve ceza puanı uygulanır,6 aysürücü belgesine el konur. İkinci defa alkollü araç kullananların sürücü belgesine 2 yıl süreyle el konulur ve sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine tabi tutulur. Üçüncü defa alkollü araç kullananların sürücü belgesine 5 yıl süre ile el konulur.

 

TRAFİK İŞARETLERİ :

Trafiği düzenlemede kullanılan işaret levhaları ,ışıklı cihazlar,yer çizgileri ve görevlilerin verdikleri ve gösterdikleri işaretlerinin tamamına denir. Bu işaretlere şu sıra ile uyulur .

a- Trafik polisinin (zabıtasının) işaretleri

b- Işıklı ve sesli işaretler

c- Trafik işaret levhaları

d- Yer işaretlemeleri (çizgileri )

 

a- Trafik Polisinin İşaretleri :

1. Her iki kolu yana açık veya aşağıda ise önü ve arkasındakilere kapalı, omuz hizasındakiler geçer,

2. Kollarından birini yukarı kaldırmışsa bütün trafiğe yol kapalı anlamına gelir. Yalnız polis kolunu aşağıya indirirken aynı zamanda çeyrek tur döner,bu nedenle kolu yukarda iken önündeki ve arkasındaki araçların geçmemesi ama geçmeye hazırlanması gerekir.

 

b- Işıklı ve Sesli İşaretler :

1 .Yeşil ışık : Durmadan geç

2 .Sarı ışık : Geçmeye veya durmaya hazırlan,

3 .Kırmızı ışık : Aksine bir işaret yoksa dur,

4 .Fasılalı sarı ışık : Gece geç vakitlerde görürüz,yavaşla ,

yolu kontrol et ve daha sonra geç anlamındadır,

5 .Fasılalı kırmızı ışık : Mutlaka dur ,yolu kontrol et ve daha sonra geç anlamındadır.

 

c- Trafik işaret levhaları :

  1. 1. Tehlike uyarı işaretleri : Kırmızı üçgen şekildedir,tehlikeden şehir içinde 30 m. Şehir dışında 150 m. mesafe önce konur, görüldüğünde hız azaltılır, geçme yasağına uyulur, park yapılmaz.
  2. 2. Trafik tanzim ve yönlendirme işaretleri :
  3. 3. Bilgi işaretleri ,
  4. 4. Duraklama ve park etme işaretleri,
  5. 5. Otoyol işaretleri,

 

d- Yol Çizgileri :

1- Kesik yol çizgisi : Geçme yapılabilir.

2- Devamlı düz çizgi : Hiçbir sebeple sol şeride geçilemez,geçme yapılamaz.

3- Devamlı ve kesik yol çizgisi : Araca en yakın çizginin anlamına göre hareket edilir.

4- Yan yana iki devamlı çizgi : Taşıt yolunu bölünmüş yol haline getirir.

5- Park yeri çizgisi :

6- Yaya geçidi çizgisi :

 

hız kuralları
aracın cinsi

yerleşim içi

yerleşim dışı

otoyol

Otomobil,otomobil özelliğinde 4×4 arazi tipi

50 km/saat

90 km/saat

120 km/saat

Otobüs

50 km/saat

80 km/saat

100 km/saat

Minibüs – Kamyonet – Kamyon

50 km/saat

80 km/saat

90 km/saat

Arazi taşıtı – Motosiklet

50 km/saat

70 km/saat

80 km/saat

Tehlikeli madde taşıyan araçlar

30 km/saat

50 km/saat

60 km/saat

Bisiklet ve motorlu bisiklet

30 km/saat

45 km/saat

—————-

Lastik tekerlekli traktör – İş makinesi –

Arızalı araçları çeken araçlar

20 km/saat

20 km/saat

—————-

Freni arızalı araçları çeken araçlar

15 km/saat

15 km/saat

—————-

Römork takan araçlar normal hızından 10 km/saat daha yavaş hareket eder.

Sürücüler hızlarını ;aracın cinsine,aracın yük durumuna,görüş,yol,hava ve trafiğin durumuna göre azaltmak zorundadır.

 

TAKİP MESAFESİ :

Kol ve grup halinde hareket eden araçların aralarındaki bırakmak zorunda oldukları mesafeye denir.

a- Hızımızın yarısı kadar mesafe ( 90 km/saat hızla giden araç 45 metre takip mesafesi bırakır. )

b- Aracın 2 saniyede kat edeceği yol mesafesi,

c- 88 – 89 kuralı ile ölçülür.

Takip mesafesi iki özel durumda değişebilir;

a- Tehlikeli madde taşıyan araçlar en az 50 m.den takip edilir.

b- Konvoy halinde hareket eden araçlar bir araç sığacak kadar mesafe bırakmak zorundadır.

 

GEÇME VE GEÇİLME KURALLARI :

Araçları Geçme ( Sollama ) :

1- Geçmeye başlamaya karar verebilmek için Hava ,yol ve trafik kurallarının geçmeye uygun olması gerekir.

2- Önden gelen trafiğin uzakta ,arkadan gelen trafiğin geçmeye başlamamış olmasına dikkat edilir.

3- Her şart uygunsa, sesle veya selektör yaparak öndeki araç uyarılır.

4- Sol sinyal lambası yakılır.

5- Geriyi görme aynasından yol kontrol edilir.

6- Geçiş için takip mesafesi kadar önceden sol şeride geçilir ve hız artırılır.

7- Geçiş,geriyi görme aynasından geçtiğimiz aracın önü görülünceye kadar devam eder,

sağa işaret verilir ve sağ şeride girilerek geçiş tamamlanmış olur.

Geçilen araç sürücüsünün uyacağı kurallar :

1- Yolun en sağına yanaşmak zorundadır.

2- Geçişi güçleştirecek ters bir manevra yapmaması gerekir.

3- Kesinlikle hızını artırmaması gerekir ,sabit tutabilir ,azaltabilir.

4- Geçen araca ışıkla veya elle geç şeklinde işaret vermemelidir.

Geçmenin yasak olduğu yerler : Tepe üstlerinde ,dönemeçlerde , yaya ve okul geçitlerinde, kavşaklarda , demiryolu geçitlerinde , dar köprü ve tünellerde geçmek tehlikeli ve yasaktır.Tranvayların solundan geçilmez,Çok şeritli yollarda sağ şeritten hızlı gitme geçme sayılmaz.Geçme esnasında hız sınırı ihlaline ceza verilmez.Geçme sırasında aracın hızı,uzunluğu ,trafik ve yol durumu güvenli geçişi etkiler ,aracın modeli ise etkilemez.

Aşağıdaki özel durumlarda araçların sağından geçilebilir. Bunun dışında sağdan geçmek yasaktır.

  • Sola dönmeye karar vermiş aracın sağından geçilebilir.
    • Tramvayın sağından geçilebilir.
    • Trafik zorunluluğu nedeniyle bekleyen araçların
    • Geçiş üstünlüğüne sahip araçların sağından geçilebilir.

 

ARAÇLARIN MANEVRALARI :

Sağa dönüşlerde :

1) Dönüş işareti verilir.

2) Şehir içinde 30 metre,şehir dışında 150 m. önceden Sağ şeride yanaşılır.Hızını azaltır.

3) Dönüş sırasında ilk geçiş hakkını yayalara ve bisiklet yolundaki bisikletlilere verir.

4) Dönüş dar bir manevrayla tamamlanır.

Sola dönüşlerde :

1) Dönüş işareti verilir.

2) Şehir içinde 30 metre,şehir dışında 150 m. önce yolun gidişi ayrılan kısmının soluna yaklaşılır.Hızını azaltır.

3) Dönüş sırasında sağındaki ve karşıdan duramayacak kadar yaklaşmış

araçlara,gireceği yolda karşıdan karşıya geçen yaya ve bisikletlilere geçiş hakkını verir.

4) Dönüş geniş bir manevra ile tamamlanır.

 

Dönel kavşaktaki dönüşlerde :

  1. Dönüş işareti verilir.
  2. İlk geçiş hakkı döner kavşak içindeki araçlara verilir.
  3. Orta adaya yakın şeritten kavşağa girilir ve gereksiz şerit değiştirilmez.
  4. Dönüş tamamlandıktan sonra en kısa sürede yolun sağına yanaşarak gidilecek yola girilir.

Geriye dönüşler :

  1. 1. Döner kavşaklarda yapılabilir.
  2. 2. Tali yol kullanılarak yapılabilir.
  3. 3. U dönüşü yapılarak (yolun en sağına yanaşılır, araç bulunduğu yerde direksiyon tam sağa çevrilir,sola dönüş işareti verilir,yarım debriyaj dönüşe geçilir,en az manevra ile dönülür.)

GEÇİTLERDE ARAÇLARIN VE YAYALARIN DAVRANIŞLARI :

Okul geçidi,yaya geçidi,alt geçit,üst geçit,demiryolu (hemzemin) geçitlerde araçlar yavaş ve dikkatli geçerler.Araç geçilmez. Bariyerli demiryolu geçitlerinde sürücüler hızını azaltıp bariyerin izin vermesi halinde uygun hızla geçmelidirler.

GEÇİŞ HAKKI :

Kavşaklar ve daralan yollarda araçların veya yayaların yolu daha önce kullanma hakkına denir.

Kavşaklarda geçiş hakkı : Kavşaklara yaklaşan sürücüler kavşaklardaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak,dikkatli olmak,geçiş hakkı olan araçlara geçiş imkanı vermek zorundadır.

A- Trafik zabıtası veya ışıklı işaret cihazları veya trafik işaret levhası bulunmayan kavşaklarda ;

1. Bütün sürücüler geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara,

2. Bütün sürücüler doğru geçen tramvaylara,

3. Doğru geçen tramvay hattı bulunan karayoluna çıkan sürücüler bu yoldan gelen

doğru geçen araçlara,

4. Bölünmüş yola çıkan sürücüler, bölünmüş yoldan geçen sürücülere,

5. Tali yoldan ana yola girecek sürücüler, ana yoldan geçen sürücülere,

6. Dönel kavşağa girecek sürücüler, dönel kavşağa daha önce girmiş sürücülere,

7. Bir iz veya mülkten çıkacak sürücüler ,karayolundan gelen araçlara,

8. Sola dönüş yapan sürücüler ,sağındaki ve karşıdan gelen doğru giden araçlara

GEÇİŞ HAKKI VERMEK ZORUNDADIR.

B- Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirlenmemiş ise ;

1. Motorsuz araç sürücüleri , motorlu araçlara,

2. Lastik tekerlekli traktörler ve iş makinesi sürücüleri , diğer motorlu araçlara,

3. Motorlu araçlardan soldaki araç sürücüleri , sağdan gelen araçlara,

4. Dönüş yapan sürücüler ,kurallara uygun olarak geçiş yapan yayalara,varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere

5. Kavşağa gelen sürücüler , kavşak giriş ve çıkışlarından kurallara uygun olarak karşıya geçen veya geçmek üzere olan yayalara

GEÇİŞ HAKKI VERMEK ZORUNDADIR.

Işıklı trafik işareti izin verse bile trafik akımı kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel olacak ise sürücülerin kavşağa girmeleri yasaktır.

Kavşaklarda durmak,araç motorunu durdurmak,araçtan inmek yasaktır. Sürücüler kavşağı en kısa zamanda boşaltmak zorundadırlar. Kavşaklarda yolcu indirme ve bindirme yapılamaz.

 

Daralan yollarda geçiş hakkı :

a: Trafik işaretine göre

b: Yol eğimli ve dar ise inen araçlar çıkan araçlara geçiş hakkı verirler,

c: Her şey eşitse araçlar cinslerine göre sırayla geçer.

Otomobil–minibüs–kamyonet–otobüs–kamyon–arazi taşıtı-çekici-motorsuz araçlar

 

GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ :

Görev sırasında ,belli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama ve yasaklamalarına bağlıolmamalarına denir.

1) Cankurtaran , Ambulans veya hasta taşıyan araçlar….(mavi tepe lambası)

2) İtfaiye araçları ………………………………………………………. ( kırmızı tepe lambası )

3) Zabıta ve trafik polisleri ………………………………………… (mavi ve kırmızı tepe lambası)

4) Kar çalışması yapan araçlar ……………………………. (mavi tepe lambası )

5) Sivil savunma araçları …………………………………………… (kırmızı tepe lambası )

6) Korunan ve koruyan araçlar …………………………………. (mavi tepe lambası )

Bu araçların lambaları ve sirenleri 150 m. den görünecek şekildedir. Geçiş üstünlüğüne sahip araçların sesi veya ışığını gören araç sürücüleri onlara geçiş üstünlüğü vermek,kavşak içinde ise derhal kavşağı boşaltmak ve emniyetli bir mesafe gittikten sonra yolun sağında durup yol vermek zorundadır.

Sarı tepe lambası olan araçlar geçiş üstünlüğüne sahip değildir.(Kurtarıcılar,eskortlar,bakım araçları)

 

DURMA – DURAKLAMA – PARK ETME :

Durma : Yetkili memurun dur işaretinde,kırmızı ışıkta,işaret levhalarına uyularak,öndeki araç durduğunda, arıza hallerinde gibi her türlü trafik mecburiyetinde aracın durdurulmasına denir.

Duraklama : Yolcu indirip bindirmek,yük yükleyip boşaltmak,kısa süreli beklemek (en fazla 5 dakika) amacıyla aracın durdurulmasına denir.

Park etme : Araçların durma ve duraklaması dışında genel olarak uzun süreli

bırakılmasına denir.

 

Duraklamanın yasaklandığı yerler :

1) İşaretlerle belirlenmiş yerlerde duraklama yasaktır.

2) Kurallara uygun olarak park etmiş veya duraklamış araçların yol tarafında duraklamak yasaktır.

3) İşaret levhalarına yerleşim yeri içinde 15 m. yerleşim yeri dışında 100 m. mesafe içinde duraklama yasaktır.

4) Kavşak, bağlantı yolu, tehlikeli eğim iniş ve çıkış, tünel ve köprülere yerleşim birimleri içinde 5 m, yerleşim yeri dışında 100 m. mesafe içinde duraklama yasaktır.

5) Taksi ,tramvay, otobüs duraklarında duraklama yasaktır.

6) Dönemeçlerde ,tepe üstlerinde duraklama yasaktır.

7) Raylı sistem hariç sağ şerit dışındaki şeritlerde duraklamak yasaktır.

8) Yaya ,okul ve demiryolu geçitleri üzerinde duraklamak yasaktır.

9) Tehlikeli madde taşıyan araçlar,öndeki araca 20 m.de duraklayıp başında

gözetici bulundurulmak zorundadır.

Park etmenin yasaklandığı yerler :

1) Duraklamanın yasak olduğu yerlerde park etmek yasaktır.

2) İşaret levhalarıyla belirlenmiş yerlerde park etmek yasaktır.

3) Park yerleri dışında

4) Belirlenmiş süreler dışında park yerlerinde ücret ödemeden park etmek yasaktır.

5) Park etmiş araçların çıkışına engel olacak şekilde

6) Mecburi haller dışında yerleşim birimleri dışındaki taşıt yolu üzerinde,

7) Sağ şerit dışındaki şeritlerde,

8) Geçiş üstünlüğüne sahip araçların giriş çıkış yerlerine her iki yönde 15 m. mesafe içinde,

9) Durak levhalarına her iki yönde 15 m. mesafe içinde,

10) Alt üst geçit ve köprülere her iki yönden 10 m. mesafe içinde,

11) Yangın musluklarına 5 m .mesafe içinde

12) Park yeri,sinema,tiyatro,garaj,iş hanı vb. yerlerin giriş-çıkış yerlerine her iki yönde 5m. mesafe içinde,

13) Geçiş yolları üzerinde ve önünde PARK ETMEK yasaktır.

 

ARAÇLARIN IŞIKLANDIRILMASI :

Araçların ışık donanımında farlar ,park lambaları, fren lambaları ,dönüş lambaları ,geri vites lambaları, sis lambaları ,plaka lambaları bulunur. Araçlarda yönetmelikler dışında ışık ve yansıtıcıların bulunması ve kullanılması yasaktır.

Uzun huzmeli farlar : Geceleri ,sisli ,karlı ve şiddetli yağmurlu havalarda,yeterince aydınlatılmamış tünellerde şehir dışında kullanılır.100 m. mesafeyi aydınlatacak şekilde ayarlıdır.

Kısa huzmeli farlar : Karşıdan gelen araçların yaklaşması,karşılaşmalarda,aydınlatılmamış yol bölümlerinde , öndeki aracı takip ederken, bir aracı geçerken,gündüz isteğe bağlı kullanılır. 25 m. mesafeyi aydınlatacak şekilde ayarlıdır. Kısa süreli farların yakılıp söndürülmesine selektör denir.

Dörtlü flaşörler: Acil yaralı ve hasta taşırken ,arıza hallerinde kullanılır.

Dönüş (Sinyal) lambaları : Dönüşlerde ve bir aracı geçerken uyarı için kullanılır.

Park lambaları : Araç duraklama anında kullanılır .Farlar park lambaları yanmadan çalışmaz.

Fren lambaları : Aracın ayak frenine basıldığında arkadaki aracı uyarmak için kırmızı renkte yanan lambadır.

Geri vites lambası : Araç geri hareket ederken arkadaki aracı uyarmak ve arkamızı aydınlatmak için beyaz renkte yanan lambadır.

Plaka lambası : Aracın arka plakasını aydınlatmak amacıyla kullanılır.

ARIZALI ARAÇLARIN İŞARETLENMESİ VE ÇEKİLMESİ :

1- Bozulan araç yolun en sağına çekilmek zorundadır.

2- Aracın işaretlenmesi diğer araç sürücülerinin en az 150 m.den görülebilecek ,arızalı araçtan 30 m. uzağa reflektör (45 cm. ebadında üçgen ) veya kırmızı ışıklı cihaz konulmak zorundadır.

3- Arızalı aracın dörtlü ikaz lambaları yakılır.

4- Kurtarıcı adı verilen özel amaçlı taşıtlarla veya boş olmak şartıyla çeken aracın taşıma sınırı az olmamak şartıyla başka araçlarla çekilebilir.

5- Çeken ve çekilen araçlarda yük ve yolcu taşımak yasaktır.

6- İki aracın bağlantısı çelik halat ,çelik çubuk veya zincirle yapılır. İki araç arasındaki mesafe 5 m. yi geçmemeli, 2,5 m. geçtiğinde araya kırmızı yansıtıcı veya 20×20 ebadında kırmızı bayrak konulur.

7- Çekilen aracın freni bozuksa ara mesafesi 1 m. olan birbirine yaklaşmayı önleyen Çeki Demiri ile bağlanır.

8- Çeken araç freni patlayan aracı çekiyorsa 15 km/saat hızla,diğer hallerde 20 km/saat hızla sürülecektir.

ARAÇLARIN BOYUTLARI VE AĞIRLIKLARI

Karayolunda trafiğe çıkacak araçların gabari ölçüleri Azami genişlik: 2,55 m. Azami yükseklik :4,00 m.

 

ARAÇ CİNSİ ( KAMYON ve TIR )

AĞIRLIk

BOYUTLARI

Tek dingil ağırlığı tahriksiz 10 ton  
Tek dingil ağırlığı tahrikli ( çekişi olan tekerlekler) 11,5 ton  
(dingiller arası mesafe 1m -1,3 m ise veya 1m küçük veya 1,8 m büyük ise) özel şartlar
İki dingilli araçlar (standart :dingiller arası mesafe 1,3m -1,8 m ise) 18 ton
Üç dingilli araçlarda 25 ton
Dört dingilli araçlarda 32 ton
Üç dingilli yarı römorklu araçlarda 28 ton
Dört dingilli yarı römorklu araçlarda 36 ton
Beş veya daha çok dingilli yarı römorklu araçlar ve römorklu katarlarda 40 ton
Konteyner taşıyan yarı römorklu araçlarda 44 ton

ARAÇ CİNSİ (OTOBÜS )

BOYUTLARI

Römorklarda (kamyonlarda) ve otobüs dışındaki motorlu araçlarda 12,00 metre
Yarı römorklu araçlarda 16,50 metre
Römorklu katarlarda 18,75 metre
İki dingilli otobüslerde   13,50 metre
İkiden çok dingilli otobüslerde   15,00 metre
Körüklü veya römorklu Otobüslerde   18,75 metre

 

ARAÇLARIN YÜKLENMESİ :

1- Yükün karayoluna değmeyecek ,düşmeyecek ,dökülmeyecek ,sızmayacak ve gürültü çıkarmayacak şekilde yüklenmesi gerekir.

2- Aracın boyunu önden 1 m. arkadan 2 m. taşabilir,fakat kasanın yanlarından (sağından ve solundan) kesinlikle taşmaması gerekir.

3- Araçların basamak,karasör kenarı,sürücü mahalli üstünde veya yük üzerinde kesinlikle yolcu taşınmaz.

4- Emniyet tedbirleri alınmak şartıyla (kasa kenarları kapatılır,oturma yeri yapılır.) taşıma sınırının her tonu için 2 yolcu ,traktörlerde ton başına 3 kişi taşınabilir.

 

İNDİRME , BİNDİRME VE KAPILARIN AÇILMASI

1- Araç durmadan kapı açılmaz

2- Yolun sağından yolcular indirilir ve bindirilir. Araçların sol kapısından yolcu indirip bindirmek yasaktır.

3- Kapılar kapanmadan hareket edilmez.

 

TEHLİKELİ MADDE TAŞIYAN ARAÇLAR

1- Tehlikeli madde taşıyan araçların 30 m. yakınına sigara,çakmak ve yanıcı maddelerle yaklaşılmaz.

2- 6 voltu geçmeyen el feneri ile araç içine girilebilir.

3- Aracın önünde,arkasında ve yanlarında 20 cm.den az olmayacak Tehlikeli madde yazısı yazılır.

4- 6 kg.lık iki adet yangın söndürücü ; biri kasada diğeri sürücünün yanında bulunacak.

5- Park etme ve duraklama halinde ,hizmetli ve görevli başında bulunacak.

6- Araca mal sahibi ve hizmetli dışında kimse binmeyecek.

7- Araçlar arası şehir dışı yollarda takip mesafesi 50 m. olacak.

 

OKUL TAŞITLARI :

1- Okul taşıtlarının arkasında OKUL TAŞITI yazısı bulunacak,örneğine uygun kuşak bulunacak.

2- Arkasında 30 cm. çapında kırmızı “DUR” ışığı bulunacak. Bu ışık öğrenci indirilip bindirilirken yanacak,bu esnada okul taşıtını kimse geçmeyecek, bu lamba fren tertibatına bağlı olmayacak ve frene basınca yanmayacak.

3- Öğrenci kapasitesinin üzerinde öğrenci alınmayacak.

4- Okul taşıtının öğrencinin bulunduğu yerlerdeki camları sabit olacak,

5- Okul taşıtlarına sürücü ve rehber personel dışında kimse binmeyecek,

 

SES , MÜZİK , GÖRÜNTÜ VE HABERLEŞME CİHAZLARI :

Korna,Hoparlör ve siren ; Yakın ilerisi görünmeyen tepe üstlerinde kullanılır,Karayolunu kullananları uyarmak,Geçme hallerinde kullanılır, Kamunun huzurunu bozacak şekilde gereksiz ve uzun çalmak yasaktır.

Geçiş üstünlüğüne sahip araçların dışında takılması ve kullanılması yasaktır. Hoparlör için trafik tescil bürolarından izin alınabilir.Araçlardaki susturucu ve ses giderici parçalar araçlardan kesinlikle çıkarılmaz

Radyo,pikap ve teyp ; Dolmuş otomobillerde, kamu hizmeti yapan minibüslerde kullanmak yasaktır. Şehirler arası otobüslerde sürücünün erişemeyeceği yerlere takılması zorunludur.

Görüntü cihazları (Televizyon,video) ; Ruhsat alınmalıdır,Kamu hizmeti,yolcu taşımacılığı yapan araçlara takılması yasaktır.

Haberleşme cihazları ; Hareket halinde iken kullanılması yasaktır.

 

TEDBİRSİZ VE SAYGISIZ ARAÇ SÜRME YASAĞI :

1. Aracı kullanırken yayaların üzerine su, çamur vb. sıçratmak,atarak dökmek,

2. Keyfi olarak taşıt trafiğinin seyir emniyetini ihlal etmek

3. Aracı kullanırken yayaları veya araç sürücülerini korkutmak,tehlikeye düşürmek veya şaşırtmak,

4. Sigara külü ,izmaritleri ve başka şeyleri karayolu üzerine dökmek veya atmak.

5. Seyir halinde araç ve cep telefonları kullanmak.

 

ARAÇLARIN TESCİL İŞLEMLERİ :

Trafiğe çıkan araçlarda denetim esnasında trafik tescil belgesiyle birlikte trafik belgesinin bulunması gerekir.Trafik tescil belgesinde araç sahibi,adres bilgileri bulunur.Trafik belgesinde muayene bilgileri bulunur.

Tescil Kuruluşları:

1. Trafik tescil şube veya büroları

2. Askeri araçlar, askeri kurumlar

3. Ticaret, sanayi ve ziraat odaları

4. Kamu kurum ve kuruluşları (belediye)

a) İlk defa tescil edilen veya gümrükten çekilen araçlar 3 ay içinde tescil edilmek zorundadırlar.

b) Tescilli olup da yeniden tescil edilen araçlar 1 ay içinde tescil yapılan kuruluşa bildirmek zorundadır.

 

MUAYENE İŞLEMLERİ:

Hususi Otomobiller: Sıfır arabanın muayenesi 3 yıl için geçerlidir. Daha sonra 2 yılda bir muayene yapılır.

Ticari Otomobiller: Sıfır arabanın muayenesi 2 yıl için geçerlidir. Daha sonra 1 yıl da muayene yapılır.

Kamyon,Çekici, Otobüs: 1 yılda

Lastik Tekerlekli Taşıtlar: 3 yılda bir.

Muayenesi Dolmamış Araçların Muayene Sevkleri :

1.Araç kazaya karışmışsa yetkili memur gerekli görürse

2.Araç üzerinde teknik bir değişiklik yapılırsa

3.Aracın ikameti (plakası) değişirse

 

SİGORTA İŞLEMLERİ:

1.Mali Mesuliyet Sigortası (Trafik Sigortası):Bu sigortayı yaptırmak zorunludur, süresi 1 yıldır, (Bir yıl dolmadan fiyatlarda artış olduğunda veya isim değiştiğinde Zeyil name yapılır )

Garanti Fonu:Faili meçhul kazalarda zararların telafisi için Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığına başvurulur.

2.Kasko Sigorta: Özel sigortadır ve İsteğe bağlıdır.Süresi bir yıldır.

Bir kaza sonucunda her iki sigortanın istediği belgeler ;

Sürücü belgesi , Kaza tespit tutanağı örneği , Alkol raporu , Hasar tespit tutanağı (sigorta eksperince) , Kaza sonucu aracın muhtelif yerlerden fotoğrafı ,

 

 

SÜRÜCÜ BELGELERİ:

A1

Motorlu Bisiklet Yalnız kendi sınıfı

17

ilköğretim

A2

Motosiklet +A1

17

ilköğretim

B

Otomobil,Minibüs,Kamyonet,Arazi Taşıtı +F

18

ilköğretim

C

Kamyon +B+F

22

ilköğretim

D

Çekici +C+B+F

22

ilköğretim

E

Otobüs +C+B+F

22

ilköğretim

F

Lastik Tekerlekli Taşıtlar Yalnız kendi sınıfı

17

İlkokul

G

İş Makineleri Yalnız kendi sınıfı

18

İlkokul

H

Hasta ve Sakatlar için Yalnız kendi sınıfı

17

İlkokul

K

Sürücü adayı (Geçici sürücü belgesidir)      

 

 

 

SÜRÜCÜ BELGELERİ VE HÜKÜMLER:

1.İlk ceza puanından sonra geriye saymak suretiyle 1 yıl içinde 100 ceza puanını dolduranların sürücü belgeleri 2 ay geriye alınır,ikinci defa 1 yıl içinde 100 ceza puanını geçerse 4 ay süre ile geri alınır.Üçüncü defa 1 yıl içinde 100 ceza puanını geçenlerin sürücü belgesi süresiz geri alınır.

2.Alınan sürücü belgelerinde hile ile alındığı tespit edilenler iptal edilir.

3.Sağlık durumunda sağlık kurulu raporuyla bozulma olanlar.

4.Sürücü belgesi alındıktan sonra kanunda belirtilen hallere ceza almış olmak (kız kaçırmak veya yüz kızartıcı suçlar, terör olaylarına karışmak.)

5.Sürücü belgesi ikamet adresi değişenler ve araç üzerinde değişiklik yapanlar 30 gün içinde değişikliği tescil bürolarına bildirmek zorundadırlar.

6.Sürücü belgelerinin uluslar arası hale getirebilmek (Beynelmilel) için Türkiye Turing ve Otomobil kurumuna müracaat edilir. Telefonu ( 0.212.282.81.40 – 4 hat) www.turing.org.tr

 

 

ARAÇLARDA BULUNDURULMASI GEREKEN MALZEMELER :

1.Takograf Cihazı:Kamyon, otobüs ve çekicilerde kullanılır.

2.Taksimetre : Taksi otomobillerde zorunludur.

3.Yangın Söndürme Cihazı:

a)Tescilde otomobil gibi işlem gören araçlarda dolum kapasitesi 1 kg. olan en az bir adet.

b)Kamyon, çekici ve otobüslerde dolum kapasitesi 6 kg. bir tane,Tehlikeli madde taşıyan araçlarda iki adet, bir tanesi sürücünün hemen yanında , diğeri kolayca görülebilecek ve yetişebilecek bir yerde.

4.Reflektör:Motorlu bisiklet ve motosikletlerde hariç,diğer araçlar en az iki tane bulundurmak zorundadır.

5.Emniyet kemeri : Otomobil minibüs ve arazi taşıtlarında

6.Koruma başlığı (kask): Motosiklet sürücüsü kask ve gözlük ,yolcusu kask takmak zorundadır

7.Kamyon, çekici, otobüs cinsi araçlar yerleşim yerleri dışında taşıt yolunda herhangi bir sebepten dolayı (Arıza vb.)normal hava şartlarında görülebilecek 25×150 ebatlarında engel işareti koymak zorundadırlar.

8.Lambalar için sigorta ve ampul,çekme halatı,Yedek lastik (stepne),İlkyardım çantası,vantilatör kayışı,platin takımı,kriko,levye,patinaj zinciri,bijon anahtarı,çekiç,lastik kaynağı mengenesi,hava pompası,elektrik kablo, pense,tornavida,izole bant,seyyar lamba veya cep feneri,İngiliz anahtarı,buji anahtarı,takoz ve takım anahtarı.

 

TRAFİK KAZALARI VE TRAFİK CEZALARI

Bir trafik kazasında olaya karışanlardan yararlanmamış veya hafif yaralı olanlar:

*Araç sürücüsü iseler:Trafik için bir tehlike yaratmayacak şekilde hemen durmak,trafik güvenliği için ışıklı işaret veya yansıtıcı cihazları koymak ve gereken tedbiri almak.

*Trafiği etkilemeyen, can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürmeyen, ölümlü yaralanmalı veya hasarlı kazalarda, sorumluluğun belirlenmesine yarayacak iz ve deliller dahil, kaza yerindeki durumu değiştirmemek.

*Olayda taraf olanlar, istendiğinde diğer tarafa kimlik ve adreslerini bildirmek, sürücü ve trafik belgeleriyle sigorta poliçesini göstermek, bunlara ait gerekli bilgilerle tarih ve sayılarını vermek.

*Olayı yetkili ve görevlilere bildirmek ve bunlar gelinceye kadar veya bunların iznini alıncaya kadar kaza yerinden ayrılmamak.

*Başında sahibi veya sorumlusu bulunmayan motorlu araçlara, taşınabilen veya taşınmayan mallar ile mülklere zarar vermeleri halinde, aracın, malın veya mülkün ilgisini bulmak, bulunamadığı taktirde, araçların ve diğer zarar verilen şeylerin görülebilen uygun yerlerine, düşmeyecek ve kaybolmayacak şekilde yazılı bilgi bırakmak. En kısa zamanda yetkililere haber vermek, zorundadırlar.

Kaza sadece maddi hasarla sonuçlanmış ise;

1. Kazaya karışan kişilerin tümü, yetkililerin gelmesine gerek görmez ve anlaşırlar ise, durumu aralarında yazılı olarak tespit etmek suretiyle olay yerinden ayrılabilirler.

2. Olay yerinde ayrıldıktan sonra; yazılı tespit yapmış olsun veya olmasınlar, ayrıca sonradan yetkililere kaza tespit tutanağı düzenlenmesini isteyemezler.

3. Kazaya karışanların veya olay yerinden geçmekte olanların,kaza yerinde uygun ilkyardım tedbirlerini almak,

4. Olayı en yakın zabıtaya veya sağlık kuruluşuna bildirmek,

5. Yetkililerin isteği halinde yaralıları en yakın sağlık kuruluşuna götürmek, yükümlülükleri vardır.

Yerleşim birimleri dışında akaryakıt istasyonlarını işletenlerde;

Bu tesisler hakkında çıkarılmış olan yönetmelikteki standartlara uygun ve her an kullanılabilir

durumda sağlık malzemesi bulundurmak zorundadır.

Araç bakım-onarım servis istasyonu, garaj ve otopark sahip veya sorumluları;

Tesislerine; bakım,onarım,muhafaza veya park edilmek üzere bırakılan motorlu araçlardan, bir kaza geçirdiği belli olan veya üzerinde suç belirtisi bulunanları, gecikmeden zabıtaya bildirmek, bunları bir deftere işlemek zorundadırlar.

 

ASLİ KUSURLU SAYILACAKLARI HALLER

 

1. Kırmızı ışıklı trafik işaretinde veya yetkili memurun dur işaretinde geçme,

2. Taşıt giremez trafik işaret levhası bulunan karayoluna veya bölünmüş karayolunda, karşı yönde gelen trafiğin kullanıldığı şerit, rampa veya bağlantı yollarına girmek,

3. İkiden fazla şeritli yollarda ,karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit ve yol bölümünü kullanmak,

4. Arkadan çarpma,

5. Geçme yasağı olan yerlerden geçme,

6. Şeride tecavüz etme

7. Kavşaklarda ilk geçiş hakkına uyma,

8. Kaplamanın dar olduğu yerde geçiş kolaylığı sağlamama,

9. Manevraları düzenleyen kurallara uymama,

10. Yerleşim birimleri dışındaki karayolunun taşıt yolu üzerinde park etme veya duraklama ve her durumda gerekli tedbirleri almama,

11. Park için ayrılmış veya taşıt yolu dışında, kurallara uygun olarak park etmiş olan araçlara çarpma,

Alkollü araç kullanmak , sürücü belgesiz araç kullanmak,belirlenen hızlardan hızlı araç kullanmak,yorgun ve uykusuz araç kullanmak, taşıma sınırı üstünde aşırı yüklemek, fazla yolcu almak, yanlış şeritten gitmek, yavaş sürmek,takip mesafesine uymamak,tedbirsiz araç çekmek,trafiğe uygun araçlarla karayoluna çıkmamak asli kusur sebebi sayılmaz.

TRAFİK CEZALARI :

1 – Para cezası : 30 gün içinde plakanın kayıtlı olduğu vergi dairesine,posta idarelerine veya bankalara ödenebilir .30 gün içinde ödenmeyen cezalara devlet faiz oranları uygulanır ve ceza en fazla 2 katına çıkar ve Amme alacakları Kanununa göre tahsil edileceği bildirilir.

2 – Ceza puanı : İlk kötü puana müteakip 1 yıl içinde 100 puanı geçenlerin sürücü belgesine 2 ay süre ile el konulur. 1 yıl içinde 100 puanı almamış ise aldığı kötü puanlar silinir. 2. Defa bir yıl içinde 100 puanı geçerse 4 ay süre geri alınır ve sürücü psiko-teknik muayeneye sevk edilir. 1 yıl içinde üçüncü defa 100 puanı geçerse sürücü belgesi süresiz geri alınır.

3 ­– Trafikten men : Araç trafiğe çıkmaya uygun değil yada araçta evrak eksiği var ise araç trafikten men edilir. Sürücünün evrakları eksik veya alkollü ise sürücü trafikten men edilir.

4 – Hapis cezası : Uyuşturucu kullanan veya kaçakçılık ile ilgili durumlarda Trafik veya yetkili Sulh ceza mahkemelerince hapis cezası ile cezalandırılabilir.

OTOYOL KURALLARI :

1 – Hızlanma şeridi : Otoyola giren bir aracın hareket edeceği ve hızlanacağı şerit.

2 – Yavaşlama şeridi : Otoyoldan çıkacak aracın kullanacağı ve yavaşlayacağı şerit.

 

ÇEVRE :

ÇEVRE İLE İLGİLİ TANIMLAR :

Çevre : Canlıları etkileyen ,canlılardan etkilenen dış ortama çevre denir.

Çevre kirliliği : Havada,suda,toprakta tehlikeli ve zararlı atıkların boşaltılmasıyla meydana gelen olumsuz gelişmelere denir.

Çevre koruma : Hava,su,toprak kirliliğinin önlenmesi,bozulmanın durdurulması,doğal kaynakların korunması ve çevrenin iyileşmesi için yapılan çalışmaların tümüne denir.

Çevre hakkı : Herkesin sağlıklı bir çevrede yaşama hakkını ihlal edenlere karşı yargı önünde savunma hakkı vardır. Buna çevre hakkı denir.

Dba ( Desibel ) : Gürültü ve ses ölçü birimi.

Doğal çevre : Doğal varlıkların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerin tümüdür.

Atık :Çevrede bozulma meydana getirecek miktarda çevreye boşaltılan katı,sıvı, gaz maddelere denir

Tehlikeli atık : İnsan sağlığı ve çevre için; hastalık ve ölüme sebep tehlike oluşturan atıklardır.

Ekolojik denge : İnsan,hayvan,bitki ve diğer canlı organizmaların varlıklarını ve gelişmelerini sürdürebilmeleri için gerekli olan ihtiyaçların tümüne denir.

Emisyon : Yakıtın yanması ile gaz ve benzerlerinin atmosfere atılmasına denir.

Alıcı ortam : Atıkların bırakıldığı yakın ve uzak çevredir.

Sürdürülebilir kalkınma : Bugünkü kuşakların her türlü ihtiyaçlarının,gelecek kuşakların ihtiyaçlarını tehlikeye atılmadan karşılanmasına yönelik politikaların tümüdür.

Erozyon : Toprağın rüzgar ve yağmur gibi etkenlerle bir yerden bir yere taşınmasına denir.

Gürültü : İnsanların ruh ve beden sağlığını bozacak derecedeki gelişigüzel istenmeyen seslere denir.

Fauna : Bir bölgeye mahsus hayvan varlığına denir.

Flora : Bir bölgeye mahsus bitki varlığına denir.

Sera etkisi : Petrol ürünleri ve kömürün tüketimi ile atmosferde bazı gazların miktarı artar. Bu işlem sonucunda atmosferin alt kısımları ve yeryüzünün daha fazla ısınmasına neden olan olaya sera etkisi denir.

Asit yağmuru : Bacalardan ve egzozdan çıkan gazlar atmosfere karışmaktadır .Bu gazlar yağmur bulutları,su ve nem ile birleşerek yağmurla birlikte asit olarak toprağa,bitkilere ve suyun üzerine düşmektedir. Bu olaya asit yağmuru denir.

Katalitik Konvektör : Benzinli motorda egzozdan çıkan zehirli gazları zararsız hale getiren cihazdır. Katalitik konvektör bulunan araçlarda kurşunsuz benzin kullanılır.

 

ÇEVRE VE TRAFİK İLİŞKİSİ :

Ülkemizde her geçen gün motorlu taşıt sayısı artmakta,bu artış hızına uygun karayolu ve altyapı hizmetleri yeterli olmamaktadır. Trafik kazaları ,araçların yeterince bakımlı olmaması,yakıt içinde yabancı maddelerin bulunması doğayı kirletmekte ve yaşamı olumsuz yönde etkilemektedir. Egzoz gazları çevreyi en çok kirleten etkenlerdendir. Bunun havayı kirletme oranı % 65—85arasındadır.

Araçlardan çıkan egzoz gazları,atık yağlar, aküdeki asitler,lastikler ve fren balatalarından kopan parçalar havanın ,suyun ve toprağın kirlenmesine sebep olur. Hava kirliliğinin en önemli sebebi araçlar olduğu için ülkemizde egzoz muayenesi zorunlu kılınmıştır. Bir aracın egzozundan çıkan karbonmonoksit gazı rölantide çalışırken % 3,5 hareket halinde iken % 4,5 dolayında olmalıdır. Egzozdan çıkan zehirlenmeye sebep olan karbonmonoksit gazıdır. Kapalı ortamda zehirlenmeye sebep olur.

Benzinin özelliği insanların hastalığına sebep olan kurşun çevreye yaymasıdır. Dizel araçlarda ise yakıt çevreye daha çok kükürt yayar. TRAFİK DERSİ BİTMİŞTİR.

TRAFİK VE ÇEVRE BİLGİSİ DERS NOTLARI

 

 

TRAFİKLE İLGİLİ KURULUŞLAR :

Karayolları Güvenliği Yüksek Kurulu: Başbakan başkanlığında yılda 2 defa olağan toplanır.

Karayolları Trafik Güvenliği Kurulu: Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Başkanının başkanlığında en az daire başkanı düzeyinde ayda bir toplanır.

Emniyet Genel Müdürlüğü : Araçlarla ilgili belgelerin kurallara uyup uymadığını denetler,duran ve akan trafiği düzenler ,el koyduğu trafik kazalarına tutanak düzenler, Araçlarla ilgili belge ve plaka verir.

Karayolları Genel Müdürlüğü : Yollarla ilgili genel düzenleme ve işaretlemeleri yapar, Karayollarındaki hız sınırlarını belirler, Araçların teknik muayenelerini yapar.

Milli Eğitim Bakanlığı : Motorlu araç sürücülerinin yetişmesi için sürücü kurslarının açılmasına izin vermek ve denetlemek , İlk ve orta öğretimde trafik eğitimi vermek ,Bakanlıkça açılan resmi kursların sınavlarını yapmak ve sınavlarda başarılı olanlara sertifika vermek,Çocuk trafik eğitim parklarının yapılma,açılma,eğitim,denetim ve çalışma esaslarını belirler.

Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı : Karayolunda ilkyardım ve acil yardım tedbirlerini almak, Araçlarda ve ilkyardım istasyonlarında bulundurulması gereken ilkyardım malzemelerini tespit ederek kontrol etmek, Sürücülerin sağlık kontrolünü yapmak .

Ulaştırma Bakanlığı : Karayolu taşımasına ilişkin koordinasyonu sağlamak.

Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı : Köy yolları ve orman yollarında gerekli çalışmaları yapar.

Çevre Bakanı : Çevre kanunu ile ilgili yönetmelik çerçevesinde görevlerini yapar.

Belediyeler : Sorumlu olduğu yolun yapısını ,gerekli işaretlemeleri yapmak,park yerleri yapmak,çocuklar için trafik eğitim tesisleri yapmak,yapılmasını sağlamak

İl ve İlçe Trafik Komisyonları: İllerde vali veya yardımcısı ilçelerde kaymakam başkanlığında komisyon kurulur.Görevleri;trafik düzen ve güvenliği için tedbirler almak,trafik güvenliği yüksek kurulunun müdahalesi gerektiği konularda içişlerine bilgi iletmek,il sınırlarında ticari taşıtla ile ilgili uygulamalar,otopark izinleri,

 

GENEL TARİFLER :

Trafik : Yayaların, hayvanların ve araçların karayolu üzerindeki hal ve hareketlerine denir.

Karayolu : Trafik için kamunun yararlanmasına açılmış olan arazi şeridi,köprüler ve alanlara denir.

Araç : Karayolunda kullanılan motorlu ,motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar,iş makineleri,Lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır.

Taşıt : Karayolunda yük,insan ve hayvan taşımaya yarayan araçlardır. İnsan ve hayvan gücü ile yürütülenlere Motorsuz, makine gücü ile yürütülenler ise Motorlu taşıt denir.

Trafik işaretleri : Trafiği düzenlemek için kullanılan işaret levhaları,ışıklı ve sesli işaretler,yer işaretlemeleri, trafik zabıtası ve diğer yetkililerin trafiği yönetmek için yaptıkları işaretlerdir.

Geçiş üstünlüğü : Görev sırasında belirli araç sürücülerinin,can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartıyla trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmama haline denir.

Geçiş hakkı : Yayaların ve araç kullananların ,diğer yaya ve araç kullananlara göre ,yolu kullanma sırasındaki öncelik hakkına denir.

Durma : Her türlü trafik zorunlulukları nedeniyle aracın durdurulmasına denir.

Duraklama : Trafik zorunlulukları dışında yolcu veya yük indirmek veya almak amacıyla aracın durdurulmasına denir.

Park etme : Gerekli emniyet tedbirleri alınarak aracın durma ve duraklama halleri dışında bırakılmasına denir . 5 dakikadan daha fazla duraklamaya da park etme denir.

Trafik kazası : Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birkaç aracın karıştığı ölümlü , yaralanmalı, maddi hasarlı olaya denir.

Trafikten men : Trafik zabıtası veya yetkililerce kanunda öngörülen hallerde araçla ilgili belgelerin alınması ve aracın belli bir vere çekilerek trafikten alı konmasına denir.

İki yönlü tek yönlü

KARAYOLLARI İLE İLGİLİ TARİFLER :

Karayolunun yapısı : Karayolunun kendisi ile karayolu üstünde,yanında,altında veya yukarısında,ada, ayırıcı, oto korkuluk,istinat duvarı,köprü,menfez ve tünel gibi yapılara denir.

İki yönlü karayolu : Üzerinde taşıt trafiğinin her iki yönde hareket edebildiği taşıt yoluna denir.

Tek yönlü karayolu : Üzerinde taşıt trafiğinin yalnız bir yönde hareket edebildiği taşıt yoluna denir.

Bölünmüş karayolu : Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun, refüj, şerit veya benzeri bir ayırıcı ile diğer taşıt yolundan ayrılmasına denir.

Erişme kontrollü karayolu: Genelde transit trafiğe tahsis edilen, belirli yer ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz taşıtların giremediği, izin verilen motorlu taşıtların yararlandığı, trafiğin özel kontrole tabi tutulduğu yollara erişme kontrollü karayolu veya otoyol denir.

Geçiş yolu: Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış yolun karayolu üzerindeki kısmına denir.

Bağlantı yolu: Kavşak alanı dışında kalıp, bir kavşak yakınında taşıt yollarını birbirine bağlayan tek yönlü trafiğe ayrılmış yola denir.(Yonca yaprağı denilen yollar)

Taşıt yolu (kaplama): Karayolunun genellikle taşıt trafiğince kullanılan kısmına denir.

Bisiklet yolu:Karayolunun yalnızca bisikletli sürücülere tahsis edilen kısmına denir.

Yaya yolu:Karayolunun taşıt yolu kenarı, gerçek ve tüzel kişilerin mülkleri arasında kalıp yalnız yayaların istifadesine tahsis edilmiş kısmına Yaya yolu veya Yaya kaldırımı denir.

Banket: Taşıt yolu kenarında uzanan, genellikle yayaların ve hayvanların faydalanacağı, zorunlu hallerde araçların durabileceği bölüme denir.

Platform: Karayolunun , taşıt yolu ile yaya yolu veya banketten oluşan kısmına denir.

Anayol: Ana trafiğe açık olan, bu yola girerken veya bu yoldan geçerken ilk geçiş hakkının verildiği işaretlerle belirlenmiş yollara denir.

Tali yol: Trafik yoğunluğu bakımından bağlandığı anayollardan daha az önemde olan yollara denir.

Tehlikeli eğim:Araçların emniyetle seyrine devam için vites küçültmeyi gerektiren uzunluk ve açıdaki yollara denir.

Kavşak: Karayolu üzerinde iki veya daha fazla karayolunun kesişmesi ile meydana gelen ortak alana denir.

Yaya geçidi:Yayaların taşıt yolundan güvenle geçebilmeleri için trafik işaretleri ile belirlenmiş alanlar

Okul geçidi: Taşıt yolunun , öğrencilerin geçiş güvenliği açısından emniyetli geçebilmelerini temin için trafik işareti ile belirlenmiş alana denir.

Alt geçit-Üst geçit: Bir karayolunun diğer bir karayoluna başka bir karayolunun veya demiryolunun altından bağlandığı yollara alt geçit, üstünden bağlandığı yollara üst geçit denir.

Demiryolu (Hemzemin) geçidi: Karayolu ile demiryolunun aynı seviyede kesiştiği bariyerli veya bariyersiz geçitlere denir.

Ada: Yayaların geçme ve durmalarına , taşıtlardan inip binmelerine yarayan, motorlu taşıtların giremediği, koruyucu tertibatla belirlenmiş alanlara denir.

Ayırıcı:Taşıt yollarını veya yol bölümlerini birbirinden ayıran, taşıtların bir taraftan diğer tarafa geçmesini engelleyen tertibatlara denir.

Şerit:Taşıtların bir dizi halinde güvenle seyirlerini temin için karayolunun ayrılmış bölümüne denir.

Park yeri: Araçların park etmesi için kullanılan açık ve kapalı yerlere denir.

 

ARAÇLARLA İLGİLİ TARİFLER :

Otomobil : Yapısı itibariyle sürücüsünden başka en fazla 7 oturma yeri bulunan insan taşımak amacıyla üretilmiştir.

Minibüs : Sürücüsünden başka en az 8,en fazla 14 oturma yeri olan insan taşımak için imal edilmiş araçlara denir.

Kamyonet : Yüklü ağırlığı 3.500 kg. geçmeyen yük taşımak için imal edilmiş araçlara denir.

Otobüs :Sürücüsünden başka en az 15 oturma yeri bulunan,yolcu taşıyan araçlara denir

Kamyon : Yüklü ağırlığı 3.500 kg.dan fazla olan yük taşımak için imal edilmiş araçlara denir.

Çekici : Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş yük taşımayan araçlara denir.

Arazi taşıtı : Yük ve yolcu taşıyabilen,bütün tekerlekleri motordan güç alan motorlu araçlara denir.

Motorlu bisiklet : Silindir hacmi 50 cc. yi geçmeyen içten yanmalı motorla çalışan ve saatteki hızı 50 km.yi geçmeyen bisiklettir.

Motosiklet : İki veya üç tekerlekli ,sepetli veya sepetsiz Silindir hacmi 50 cc.den fazla olan motorlu taşıttır. Özel amaçlı yapılmış yük motosikletine Triportör denir.

Bisiklet : En çok üç tekerleği olan ve üzerindeki insanın adale gücüyle giden motorsuz taşıttır.

Lastik Tekerlekli Traktör : Belirli şartlarda römork ve yarı römork çekebilen,ticari amaçla yük ve yolcu taşımayan motorlu taşıtlardır.

İş makineleri : Çeşitli işlerde iş yapma amacıyla kullanılan motorlu taşıtlara denir. (dozer,greyder, kepçe)

Römork : Motorlu taşıtla çekilen yük ve yolcu taşınabilen motorsuz taşıta denir.

Hafif römork : Yüklü ağırlığı 750 kg.ımı geçmeyen römork veya yarı römorktur.

Taşıt katarı : Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış taşıtlara denir.

Taşıma sınırı-Kapasite-İstiap haddi:Bir aracın güvenle taşıyacağı yük ağırlığı ve yolcu sayısına denir.

Gabari : Araçların yüklü veya yüksüz oluşuna göre karayolunda güvenle seyirlerini temin için uzunluk,genişlik ve yüksekliğini belirleyen ölçü birimidir.

Azami ağırlık : Taşıtı güvenle taşıyabileceği yükle birlikte ağırlığına denir.

Yüksüz ağırlık : Üzerinde insan veya eşya bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu aracın ağırlığına denir.

Dingil ağırlığı : Araçlarda aynı dingile bağlı tekerleklerden karayolu yapısına aktarılan ağırlıktır.

Azami dingil ağırlığı : Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan dingil ağırlığına denir .

 

KARAYOLUNUN KULLANILMASI KURALLARI :

1. Karayollarında aksine bir işaret yoksa gidiş yönüne göre sağ şerit kullanılır.

2. Çok şeritli yollarda yol ve trafik durumuna göre hızın gerektirdiği şeridi kullanmak zorunludur.

3. Şerit değiştirilirken gireceğimiz şeritten gelen araç varsa onun emniyetle geçmesini beklemek zorundayız.

4. Sol şeridin geçme ve dönme dışında devamlı işgal edilmesi yasaktır.

5. Motosiklet,otomobil minibüs,kamyonet,otobüs dışındaki araçlar en sağdan gitmek zorundadır.

6. Geçme ,dönme,durma ,duraklama ve park etme gibi haller dışında şerit değiştirmek yasaktır. Kavşaklara yaklaşımda yerleşim yerleri içinde 30 m. Yerleşim yerleri dışında 150 m. İçinde şerit değiştirmek yasaktır. Şerit değiştirmeden önce uygun bir mesafede işaret vermek gerekir.

7. Bölünmüş karayollarında karşı yönden gelen trafiğe ait yol bölümüne girmek yasaktır.

8. Dört veya daha çok şeritli yollarda karşı yönden gelen trafiğe ait yol bölümüne girmek yasaktır.

9. Üç şeritli iki yönlü karayolunda en sol şeride girmek yasaktır.

 

ARAÇ SÜRME SÜRELERİ :

Günde 9 saatten fazla ,devamlı olmak üzere 4,5 saatten fazla sürmeleri yasaktır. Daha fazla araç kullanılacaksa 45 dakika mola almaları mecburidir. Bu mola 15 dakikalık molalar şeklinde de kullanılabilir.

 

ARAÇ SÜRME YASAKLARI :

Uyuşturucu madde aldığı tespit edilenler araç kullanmaktan men edilir. Mahkemeye sevk edilir,

hafif para ve 6 aylık hafif hapis cezası ile cezalandırılır,sürücü belgesi süresiz iptal edilir.

Taksi veya dolmuş otomobil,minibüs,otobüs,kamyon,çekici gibi araçlarla kamu

hizmeti yapan,yük ve yolcu taşımacılığı yapan sürücüler alkollü içki almış şekilce araç süremezler.

Diğer araç sürücüleri Alkollü (0,50 promili aşan) şekilde araç sürenler trafikten men edilir,hafif para ve ceza puanı uygulanır,6 aysürücü belgesine el konur. İkinci defa alkollü araç kullananların sürücü belgesine 2 yıl süreyle el konulur ve sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine tabi tutulur. Üçüncü defa alkollü araç kullananların sürücü belgesine 5 yıl süre ile el konulur.

 

TRAFİK İŞARETLERİ :

Trafiği düzenlemede kullanılan işaret levhaları ,ışıklı cihazlar,yer çizgileri ve görevlilerin verdikleri ve gösterdikleri işaretlerinin tamamına denir. Bu işaretlere şu sıra ile uyulur .

a- Trafik polisinin (zabıtasının) işaretleri

b- Işıklı ve sesli işaretler

c- Trafik işaret levhaları

d- Yer işaretlemeleri (çizgileri )

 

a- Trafik Polisinin İşaretleri :

1. Her iki kolu yana açık veya aşağıda ise önü ve arkasındakilere kapalı, omuz hizasındakiler geçer,

2. Kollarından birini yukarı kaldırmışsa bütün trafiğe yol kapalı anlamına gelir. Yalnız polis kolunu aşağıya indirirken aynı zamanda çeyrek tur döner,bu nedenle kolu yukarda iken önündeki ve arkasındaki araçların geçmemesi ama geçmeye hazırlanması gerekir.

 

b- Işıklı ve Sesli İşaretler :

1 .Yeşil ışık : Durmadan geç

2 .Sarı ışık : Geçmeye veya durmaya hazırlan,

3 .Kırmızı ışık : Aksine bir işaret yoksa dur,

4 .Fasılalı sarı ışık : Gece geç vakitlerde görürüz,yavaşla ,

yolu kontrol et ve daha sonra geç anlamındadır,

5 .Fasılalı kırmızı ışık : Mutlaka dur ,yolu kontrol et ve daha sonra geç anlamındadır.

 

c- Trafik işaret levhaları :

  1. 1. Tehlike uyarı işaretleri : Kırmızı üçgen şekildedir,tehlikeden şehir içinde 30 m. Şehir dışında 150 m. mesafe önce konur, görüldüğünde hız azaltılır, geçme yasağına uyulur, park yapılmaz.
  2. 2. Trafik tanzim ve yönlendirme işaretleri :
  3. 3. Bilgi işaretleri ,
  4. 4. Duraklama ve park etme işaretleri,
  5. 5. Otoyol işaretleri,

 

d- Yol Çizgileri :

1- Kesik yol çizgisi : Geçme yapılabilir.

2- Devamlı düz çizgi : Hiçbir sebeple sol şeride geçilemez,geçme yapılamaz.

3- Devamlı ve kesik yol çizgisi : Araca en yakın çizginin anlamına göre hareket edilir.

4- Yan yana iki devamlı çizgi : Taşıt yolunu bölünmüş yol haline getirir.

5- Park yeri çizgisi :

6- Yaya geçidi çizgisi :

 

hız kuralları
aracın cinsi

yerleşim içi

yerleşim dışı

otoyol

Otomobil,otomobil özelliğinde 4×4 arazi tipi

50 km/saat

90 km/saat

120 km/saat

Otobüs

50 km/saat

80 km/saat

100 km/saat

Minibüs – Kamyonet – Kamyon

50 km/saat

80 km/saat

90 km/saat

Arazi taşıtı – Motosiklet

50 km/saat

70 km/saat

80 km/saat

Tehlikeli madde taşıyan araçlar

30 km/saat

50 km/saat

60 km/saat

Bisiklet ve motorlu bisiklet

30 km/saat

45 km/saat

—————-

Lastik tekerlekli traktör – İş makinesi –

Arızalı araçları çeken araçlar

20 km/saat

20 km/saat

—————-

Freni arızalı araçları çeken araçlar

15 km/saat

15 km/saat

—————-

Römork takan araçlar normal hızından 10 km/saat daha yavaş hareket eder.

Sürücüler hızlarını ;aracın cinsine,aracın yük durumuna,görüş,yol,hava ve trafiğin durumuna göre azaltmak zorundadır.

 

TAKİP MESAFESİ :

Kol ve grup halinde hareket eden araçların aralarındaki bırakmak zorunda oldukları mesafeye denir.

a- Hızımızın yarısı kadar mesafe ( 90 km/saat hızla giden araç 45 metre takip mesafesi bırakır. )

b- Aracın 2 saniyede kat edeceği yol mesafesi,

c- 88 – 89 kuralı ile ölçülür.

Takip mesafesi iki özel durumda değişebilir;

a- Tehlikeli madde taşıyan araçlar en az 50 m.den takip edilir.

b- Konvoy halinde hareket eden araçlar bir araç sığacak kadar mesafe bırakmak zorundadır.

 

GEÇME VE GEÇİLME KURALLARI :

Araçları Geçme ( Sollama ) :

1- Geçmeye başlamaya karar verebilmek için Hava ,yol ve trafik kurallarının geçmeye uygun olması gerekir.

2- Önden gelen trafiğin uzakta ,arkadan gelen trafiğin geçmeye başlamamış olmasına dikkat edilir.

3- Her şart uygunsa, sesle veya selektör yaparak öndeki araç uyarılır.

4- Sol sinyal lambası yakılır.

5- Geriyi görme aynasından yol kontrol edilir.

6- Geçiş için takip mesafesi kadar önceden sol şeride geçilir ve hız artırılır.

7- Geçiş,geriyi görme aynasından geçtiğimiz aracın önü görülünceye kadar devam eder,

sağa işaret verilir ve sağ şeride girilerek geçiş tamamlanmış olur.

Geçilen araç sürücüsünün uyacağı kurallar :

1- Yolun en sağına yanaşmak zorundadır.

2- Geçişi güçleştirecek ters bir manevra yapmaması gerekir.

3- Kesinlikle hızını artırmaması gerekir ,sabit tutabilir ,azaltabilir.

4- Geçen araca ışıkla veya elle geç şeklinde işaret vermemelidir.

Geçmenin yasak olduğu yerler : Tepe üstlerinde ,dönemeçlerde , yaya ve okul geçitlerinde, kavşaklarda , demiryolu geçitlerinde , dar köprü ve tünellerde geçmek tehlikeli ve yasaktır.Tranvayların solundan geçilmez,Çok şeritli yollarda sağ şeritten hızlı gitme geçme sayılmaz.Geçme esnasında hız sınırı ihlaline ceza verilmez.Geçme sırasında aracın hızı,uzunluğu ,trafik ve yol durumu güvenli geçişi etkiler ,aracın modeli ise etkilemez.

Aşağıdaki özel durumlarda araçların sağından geçilebilir. Bunun dışında sağdan geçmek yasaktır.

  • Sola dönmeye karar vermiş aracın sağından geçilebilir.
    • Tramvayın sağından geçilebilir.
    • Trafik zorunluluğu nedeniyle bekleyen araçların
    • Geçiş üstünlüğüne sahip araçların sağından geçilebilir.

 

ARAÇLARIN MANEVRALARI :

Sağa dönüşlerde :

1) Dönüş işareti verilir.

2) Şehir içinde 30 metre,şehir dışında 150 m. önceden Sağ şeride yanaşılır.Hızını azaltır.

3) Dönüş sırasında ilk geçiş hakkını yayalara ve bisiklet yolundaki bisikletlilere verir.

4) Dönüş dar bir manevrayla tamamlanır.

Sola dönüşlerde :

1) Dönüş işareti verilir.

2) Şehir içinde 30 metre,şehir dışında 150 m. önce yolun gidişi ayrılan kısmının soluna yaklaşılır.Hızını azaltır.

3) Dönüş sırasında sağındaki ve karşıdan duramayacak kadar yaklaşmış

araçlara,gireceği yolda karşıdan karşıya geçen yaya ve bisikletlilere geçiş hakkını verir.

4) Dönüş geniş bir manevra ile tamamlanır.

 

Dönel kavşaktaki dönüşlerde :

  1. Dönüş işareti verilir.
  2. İlk geçiş hakkı döner kavşak içindeki araçlara verilir.
  3. Orta adaya yakın şeritten kavşağa girilir ve gereksiz şerit değiştirilmez.
  4. Dönüş tamamlandıktan sonra en kısa sürede yolun sağına yanaşarak gidilecek yola girilir.

Geriye dönüşler :

  1. 1. Döner kavşaklarda yapılabilir.
  2. 2. Tali yol kullanılarak yapılabilir.
  3. 3. U dönüşü yapılarak (yolun en sağına yanaşılır, araç bulunduğu yerde direksiyon tam sağa çevrilir,sola dönüş işareti verilir,yarım debriyaj dönüşe geçilir,en az manevra ile dönülür.)

GEÇİTLERDE ARAÇLARIN VE YAYALARIN DAVRANIŞLARI :

Okul geçidi,yaya geçidi,alt geçit,üst geçit,demiryolu (hemzemin) geçitlerde araçlar yavaş ve dikkatli geçerler.Araç geçilmez. Bariyerli demiryolu geçitlerinde sürücüler hızını azaltıp bariyerin izin vermesi halinde uygun hızla geçmelidirler.

GEÇİŞ HAKKI :

Kavşaklar ve daralan yollarda araçların veya yayaların yolu daha önce kullanma hakkına denir.

Kavşaklarda geçiş hakkı : Kavşaklara yaklaşan sürücüler kavşaklardaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak,dikkatli olmak,geçiş hakkı olan araçlara geçiş imkanı vermek zorundadır.

A- Trafik zabıtası veya ışıklı işaret cihazları veya trafik işaret levhası bulunmayan kavşaklarda ;

1. Bütün sürücüler geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara,

2. Bütün sürücüler doğru geçen tramvaylara,

3. Doğru geçen tramvay hattı bulunan karayoluna çıkan sürücüler bu yoldan gelen

doğru geçen araçlara,

4. Bölünmüş yola çıkan sürücüler, bölünmüş yoldan geçen sürücülere,

5. Tali yoldan ana yola girecek sürücüler, ana yoldan geçen sürücülere,

6. Dönel kavşağa girecek sürücüler, dönel kavşağa daha önce girmiş sürücülere,

7. Bir iz veya mülkten çıkacak sürücüler ,karayolundan gelen araçlara,

8. Sola dönüş yapan sürücüler ,sağındaki ve karşıdan gelen doğru giden araçlara

GEÇİŞ HAKKI VERMEK ZORUNDADIR.

B- Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirlenmemiş ise ;

1. Motorsuz araç sürücüleri , motorlu araçlara,

2. Lastik tekerlekli traktörler ve iş makinesi sürücüleri , diğer motorlu araçlara,

3. Motorlu araçlardan soldaki araç sürücüleri , sağdan gelen araçlara,

4. Dönüş yapan sürücüler ,kurallara uygun olarak geçiş yapan yayalara,varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere

5. Kavşağa gelen sürücüler , kavşak giriş ve çıkışlarından kurallara uygun olarak karşıya geçen veya geçmek üzere olan yayalara

GEÇİŞ HAKKI VERMEK ZORUNDADIR.

Işıklı trafik işareti izin verse bile trafik akımı kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel olacak ise sürücülerin kavşağa girmeleri yasaktır.

Kavşaklarda durmak,araç motorunu durdurmak,araçtan inmek yasaktır. Sürücüler kavşağı en kısa zamanda boşaltmak zorundadırlar. Kavşaklarda yolcu indirme ve bindirme yapılamaz.

 

Daralan yollarda geçiş hakkı :

a: Trafik işaretine göre

b: Yol eğimli ve dar ise inen araçlar çıkan araçlara geçiş hakkı verirler,

c: Her şey eşitse araçlar cinslerine göre sırayla geçer.

Otomobil–minibüs–kamyonet–otobüs–kamyon–arazi taşıtı-çekici-motorsuz araçlar

 

GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ :

Görev sırasında ,belli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama ve yasaklamalarına bağlıolmamalarına denir.

1) Cankurtaran , Ambulans veya hasta taşıyan araçlar….(mavi tepe lambası)

2) İtfaiye araçları ………………………………………………………. ( kırmızı tepe lambası )

3) Zabıta ve trafik polisleri ………………………………………… (mavi ve kırmızı tepe lambası)

4) Kar çalışması yapan araçlar ……………………………. (mavi tepe lambası )

5) Sivil savunma araçları …………………………………………… (kırmızı tepe lambası )

6) Korunan ve koruyan araçlar …………………………………. (mavi tepe lambası )

Bu araçların lambaları ve sirenleri 150 m. den görünecek şekildedir. Geçiş üstünlüğüne sahip araçların sesi veya ışığını gören araç sürücüleri onlara geçiş üstünlüğü vermek,kavşak içinde ise derhal kavşağı boşaltmak ve emniyetli bir mesafe gittikten sonra yolun sağında durup yol vermek zorundadır.

Sarı tepe lambası olan araçlar geçiş üstünlüğüne sahip değildir.(Kurtarıcılar,eskortlar,bakım araçları)

 

DURMA – DURAKLAMA – PARK ETME :

Durma : Yetkili memurun dur işaretinde,kırmızı ışıkta,işaret levhalarına uyularak,öndeki araç durduğunda, arıza hallerinde gibi her türlü trafik mecburiyetinde aracın durdurulmasına denir.

Duraklama : Yolcu indirip bindirmek,yük yükleyip boşaltmak,kısa süreli beklemek (en fazla 5 dakika) amacıyla aracın durdurulmasına denir.

Park etme : Araçların durma ve duraklaması dışında genel olarak uzun süreli

bırakılmasına denir.

 

Duraklamanın yasaklandığı yerler :

1) İşaretlerle belirlenmiş yerlerde duraklama yasaktır.

2) Kurallara uygun olarak park etmiş veya duraklamış araçların yol tarafında duraklamak yasaktır.

3) İşaret levhalarına yerleşim yeri içinde 15 m. yerleşim yeri dışında 100 m. mesafe içinde duraklama yasaktır.

4) Kavşak, bağlantı yolu, tehlikeli eğim iniş ve çıkış, tünel ve köprülere yerleşim birimleri içinde 5 m, yerleşim yeri dışında 100 m. mesafe içinde duraklama yasaktır.

5) Taksi ,tramvay, otobüs duraklarında duraklama yasaktır.

6) Dönemeçlerde ,tepe üstlerinde duraklama yasaktır.

7) Raylı sistem hariç sağ şerit dışındaki şeritlerde duraklamak yasaktır.

8) Yaya ,okul ve demiryolu geçitleri üzerinde duraklamak yasaktır.

9) Tehlikeli madde taşıyan araçlar,öndeki araca 20 m.de duraklayıp başında

gözetici bulundurulmak zorundadır.

Park etmenin yasaklandığı yerler :

1) Duraklamanın yasak olduğu yerlerde park etmek yasaktır.

2) İşaret levhalarıyla belirlenmiş yerlerde park etmek yasaktır.

3) Park yerleri dışında

4) Belirlenmiş süreler dışında park yerlerinde ücret ödemeden park etmek yasaktır.

5) Park etmiş araçların çıkışına engel olacak şekilde

6) Mecburi haller dışında yerleşim birimleri dışındaki taşıt yolu üzerinde,

7) Sağ şerit dışındaki şeritlerde,

8) Geçiş üstünlüğüne sahip araçların giriş çıkış yerlerine her iki yönde 15 m. mesafe içinde,

9) Durak levhalarına her iki yönde 15 m. mesafe içinde,

10) Alt üst geçit ve köprülere her iki yönden 10 m. mesafe içinde,

11) Yangın musluklarına 5 m .mesafe içinde

12) Park yeri,sinema,tiyatro,garaj,iş hanı vb. yerlerin giriş-çıkış yerlerine her iki yönde 5m. mesafe içinde,

13) Geçiş yolları üzerinde ve önünde PARK ETMEK yasaktır.

 

ARAÇLARIN IŞIKLANDIRILMASI :

Araçların ışık donanımında farlar ,park lambaları, fren lambaları ,dönüş lambaları ,geri vites lambaları, sis lambaları ,plaka lambaları bulunur. Araçlarda yönetmelikler dışında ışık ve yansıtıcıların bulunması ve kullanılması yasaktır.

Uzun huzmeli farlar : Geceleri ,sisli ,karlı ve şiddetli yağmurlu havalarda,yeterince aydınlatılmamış tünellerde şehir dışında kullanılır.100 m. mesafeyi aydınlatacak şekilde ayarlıdır.

Kısa huzmeli farlar : Karşıdan gelen araçların yaklaşması,karşılaşmalarda,aydınlatılmamış yol bölümlerinde , öndeki aracı takip ederken, bir aracı geçerken,gündüz isteğe bağlı kullanılır. 25 m. mesafeyi aydınlatacak şekilde ayarlıdır. Kısa süreli farların yakılıp söndürülmesine selektör denir.

Dörtlü flaşörler: Acil yaralı ve hasta taşırken ,arıza hallerinde kullanılır.

Dönüş (Sinyal) lambaları : Dönüşlerde ve bir aracı geçerken uyarı için kullanılır.

Park lambaları : Araç duraklama anında kullanılır .Farlar park lambaları yanmadan çalışmaz.

Fren lambaları : Aracın ayak frenine basıldığında arkadaki aracı uyarmak için kırmızı renkte yanan lambadır.

Geri vites lambası : Araç geri hareket ederken arkadaki aracı uyarmak ve arkamızı aydınlatmak için beyaz renkte yanan lambadır.

Plaka lambası : Aracın arka plakasını aydınlatmak amacıyla kullanılır.

ARIZALI ARAÇLARIN İŞARETLENMESİ VE ÇEKİLMESİ :

1- Bozulan araç yolun en sağına çekilmek zorundadır.

2- Aracın işaretlenmesi diğer araç sürücülerinin en az 150 m.den görülebilecek ,arızalı araçtan 30 m. uzağa reflektör (45 cm. ebadında üçgen ) veya kırmızı ışıklı cihaz konulmak zorundadır.

3- Arızalı aracın dörtlü ikaz lambaları yakılır.

4- Kurtarıcı adı verilen özel amaçlı taşıtlarla veya boş olmak şartıyla çeken aracın taşıma sınırı az olmamak şartıyla başka araçlarla çekilebilir.

5- Çeken ve çekilen araçlarda yük ve yolcu taşımak yasaktır.

6- İki aracın bağlantısı çelik halat ,çelik çubuk veya zincirle yapılır. İki araç arasındaki mesafe 5 m. yi geçmemeli, 2,5 m. geçtiğinde araya kırmızı yansıtıcı veya 20×20 ebadında kırmızı bayrak konulur.

7- Çekilen aracın freni bozuksa ara mesafesi 1 m. olan birbirine yaklaşmayı önleyen Çeki Demiri ile bağlanır.

8- Çeken araç freni patlayan aracı çekiyorsa 15 km/saat hızla,diğer hallerde 20 km/saat hızla sürülecektir.

ARAÇLARIN BOYUTLARI VE AĞIRLIKLARI

Karayolunda trafiğe çıkacak araçların gabari ölçüleri Azami genişlik: 2,55 m. Azami yükseklik :4,00 m.

 

ARAÇ CİNSİ ( KAMYON ve TIR )

AĞIRLIk

BOYUTLARI

Tek dingil ağırlığı tahriksiz 10 ton  
Tek dingil ağırlığı tahrikli ( çekişi olan tekerlekler) 11,5 ton  
(dingiller arası mesafe 1m -1,3 m ise veya 1m küçük veya 1,8 m büyük ise) özel şartlar
İki dingilli araçlar (standart :dingiller arası mesafe 1,3m -1,8 m ise) 18 ton
Üç dingilli araçlarda 25 ton
Dört dingilli araçlarda 32 ton
Üç dingilli yarı römorklu araçlarda 28 ton
Dört dingilli yarı römorklu araçlarda 36 ton
Beş veya daha çok dingilli yarı römorklu araçlar ve römorklu katarlarda 40 ton
Konteyner taşıyan yarı römorklu araçlarda 44 ton

ARAÇ CİNSİ (OTOBÜS )

BOYUTLARI

Römorklarda (kamyonlarda) ve otobüs dışındaki motorlu araçlarda 12,00 metre
Yarı römorklu araçlarda 16,50 metre
Römorklu katarlarda 18,75 metre
İki dingilli otobüslerde   13,50 metre
İkiden çok dingilli otobüslerde   15,00 metre
Körüklü veya römorklu Otobüslerde   18,75 metre

 

ARAÇLARIN YÜKLENMESİ :

1- Yükün karayoluna değmeyecek ,düşmeyecek ,dökülmeyecek ,sızmayacak ve gürültü çıkarmayacak şekilde yüklenmesi gerekir.

2- Aracın boyunu önden 1 m. arkadan 2 m. taşabilir,fakat kasanın yanlarından (sağından ve solundan) kesinlikle taşmaması gerekir.

3- Araçların basamak,karasör kenarı,sürücü mahalli üstünde veya yük üzerinde kesinlikle yolcu taşınmaz.

4- Emniyet tedbirleri alınmak şartıyla (kasa kenarları kapatılır,oturma yeri yapılır.) taşıma sınırının her tonu için 2 yolcu ,traktörlerde ton başına 3 kişi taşınabilir.

 

İNDİRME , BİNDİRME VE KAPILARIN AÇILMASI

1- Araç durmadan kapı açılmaz

2- Yolun sağından yolcular indirilir ve bindirilir. Araçların sol kapısından yolcu indirip bindirmek yasaktır.

3- Kapılar kapanmadan hareket edilmez.

 

TEHLİKELİ MADDE TAŞIYAN ARAÇLAR

1- Tehlikeli madde taşıyan araçların 30 m. yakınına sigara,çakmak ve yanıcı maddelerle yaklaşılmaz.

2- 6 voltu geçmeyen el feneri ile araç içine girilebilir.

3- Aracın önünde,arkasında ve yanlarında 20 cm.den az olmayacak Tehlikeli madde yazısı yazılır.

4- 6 kg.lık iki adet yangın söndürücü ; biri kasada diğeri sürücünün yanında bulunacak.

5- Park etme ve duraklama halinde ,hizmetli ve görevli başında bulunacak.

6- Araca mal sahibi ve hizmetli dışında kimse binmeyecek.

7- Araçlar arası şehir dışı yollarda takip mesafesi 50 m. olacak.

 

OKUL TAŞITLARI :

1- Okul taşıtlarının arkasında OKUL TAŞITI yazısı bulunacak,örneğine uygun kuşak bulunacak.

2- Arkasında 30 cm. çapında kırmızı “DUR” ışığı bulunacak. Bu ışık öğrenci indirilip bindirilirken yanacak,bu esnada okul taşıtını kimse geçmeyecek, bu lamba fren tertibatına bağlı olmayacak ve frene basınca yanmayacak.

3- Öğrenci kapasitesinin üzerinde öğrenci alınmayacak.

4- Okul taşıtının öğrencinin bulunduğu yerlerdeki camları sabit olacak,

5- Okul taşıtlarına sürücü ve rehber personel dışında kimse binmeyecek,

 

SES , MÜZİK , GÖRÜNTÜ VE HABERLEŞME CİHAZLARI :

Korna,Hoparlör ve siren ; Yakın ilerisi görünmeyen tepe üstlerinde kullanılır,Karayolunu kullananları uyarmak,Geçme hallerinde kullanılır, Kamunun huzurunu bozacak şekilde gereksiz ve uzun çalmak yasaktır.

Geçiş üstünlüğüne sahip araçların dışında takılması ve kullanılması yasaktır. Hoparlör için trafik tescil bürolarından izin alınabilir.Araçlardaki susturucu ve ses giderici parçalar araçlardan kesinlikle çıkarılmaz

Radyo,pikap ve teyp ; Dolmuş otomobillerde, kamu hizmeti yapan minibüslerde kullanmak yasaktır. Şehirler arası otobüslerde sürücünün erişemeyeceği yerlere takılması zorunludur.

Görüntü cihazları (Televizyon,video) ; Ruhsat alınmalıdır,Kamu hizmeti,yolcu taşımacılığı yapan araçlara takılması yasaktır.

Haberleşme cihazları ; Hareket halinde iken kullanılması yasaktır.

 

TEDBİRSİZ VE SAYGISIZ ARAÇ SÜRME YASAĞI :

1. Aracı kullanırken yayaların üzerine su, çamur vb. sıçratmak,atarak dökmek,

2. Keyfi olarak taşıt trafiğinin seyir emniyetini ihlal etmek

3. Aracı kullanırken yayaları veya araç sürücülerini korkutmak,tehlikeye düşürmek veya şaşırtmak,

4. Sigara külü ,izmaritleri ve başka şeyleri karayolu üzerine dökmek veya atmak.

5. Seyir halinde araç ve cep telefonları kullanmak.

 

ARAÇLARIN TESCİL İŞLEMLERİ :

Trafiğe çıkan araçlarda denetim esnasında trafik tescil belgesiyle birlikte trafik belgesinin bulunması gerekir.Trafik tescil belgesinde araç sahibi,adres bilgileri bulunur.Trafik belgesinde muayene bilgileri bulunur.

Tescil Kuruluşları:

1. Trafik tescil şube veya büroları

2. Askeri araçlar, askeri kurumlar

3. Ticaret, sanayi ve ziraat odaları

4. Kamu kurum ve kuruluşları (belediye)

a) İlk defa tescil edilen veya gümrükten çekilen araçlar 3 ay içinde tescil edilmek zorundadırlar.

b) Tescilli olup da yeniden tescil edilen araçlar 1 ay içinde tescil yapılan kuruluşa bildirmek zorundadır.

 

MUAYENE İŞLEMLERİ:

Hususi Otomobiller: Sıfır arabanın muayenesi 3 yıl için geçerlidir. Daha sonra 2 yılda bir muayene yapılır.

Ticari Otomobiller: Sıfır arabanın muayenesi 2 yıl için geçerlidir. Daha sonra 1 yıl da muayene yapılır.

Kamyon,Çekici, Otobüs: 1 yılda

Lastik Tekerlekli Taşıtlar: 3 yılda bir.

Muayenesi Dolmamış Araçların Muayene Sevkleri :

1.Araç kazaya karışmışsa yetkili memur gerekli görürse

2.Araç üzerinde teknik bir değişiklik yapılırsa

3.Aracın ikameti (plakası) değişirse

 

SİGORTA İŞLEMLERİ:

1.Mali Mesuliyet Sigortası (Trafik Sigortası):Bu sigortayı yaptırmak zorunludur, süresi 1 yıldır, (Bir yıl dolmadan fiyatlarda artış olduğunda veya isim değiştiğinde Zeyil name yapılır )

Garanti Fonu:Faili meçhul kazalarda zararların telafisi için Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığına başvurulur.

2.Kasko Sigorta: Özel sigortadır ve İsteğe bağlıdır.Süresi bir yıldır.

Bir kaza sonucunda her iki sigortanın istediği belgeler ;

Sürücü belgesi , Kaza tespit tutanağı örneği , Alkol raporu , Hasar tespit tutanağı (sigorta eksperince) , Kaza sonucu aracın muhtelif yerlerden fotoğrafı ,

 

 

SÜRÜCÜ BELGELERİ:

A1

Motorlu Bisiklet Yalnız kendi sınıfı

17

ilköğretim

A2

Motosiklet +A1

17

ilköğretim

B

Otomobil,Minibüs,Kamyonet,Arazi Taşıtı +F

18

ilköğretim

C

Kamyon +B+F

22

ilköğretim

D

Çekici +C+B+F

22

ilköğretim

E

Otobüs +C+B+F

22

ilköğretim

F

Lastik Tekerlekli Taşıtlar Yalnız kendi sınıfı

17

İlkokul

G

İş Makineleri Yalnız kendi sınıfı

18

İlkokul

H

Hasta ve Sakatlar için Yalnız kendi sınıfı

17

İlkokul

K

Sürücü adayı (Geçici sürücü belgesidir)      

 

 

 

SÜRÜCÜ BELGELERİ VE HÜKÜMLER:

1.İlk ceza puanından sonra geriye saymak suretiyle 1 yıl içinde 100 ceza puanını dolduranların sürücü belgeleri 2 ay geriye alınır,ikinci defa 1 yıl içinde 100 ceza puanını geçerse 4 ay süre ile geri alınır.Üçüncü defa 1 yıl içinde 100 ceza puanını geçenlerin sürücü belgesi süresiz geri alınır.

2.Alınan sürücü belgelerinde hile ile alındığı tespit edilenler iptal edilir.

3.Sağlık durumunda sağlık kurulu raporuyla bozulma olanlar.

4.Sürücü belgesi alındıktan sonra kanunda belirtilen hallere ceza almış olmak (kız kaçırmak veya yüz kızartıcı suçlar, terör olaylarına karışmak.)

5.Sürücü belgesi ikamet adresi değişenler ve araç üzerinde değişiklik yapanlar 30 gün içinde değişikliği tescil bürolarına bildirmek zorundadırlar.

6.Sürücü belgelerinin uluslar arası hale getirebilmek (Beynelmilel) için Türkiye Turing ve Otomobil kurumuna müracaat edilir. Telefonu ( 0.212.282.81.40 – 4 hat) www.turing.org.tr

 

 

ARAÇLARDA BULUNDURULMASI GEREKEN MALZEMELER :

1.Takograf Cihazı:Kamyon, otobüs ve çekicilerde kullanılır.

2.Taksimetre : Taksi otomobillerde zorunludur.

3.Yangın Söndürme Cihazı:

a)Tescilde otomobil gibi işlem gören araçlarda dolum kapasitesi 1 kg. olan en az bir adet.

b)Kamyon, çekici ve otobüslerde dolum kapasitesi 6 kg. bir tane,Tehlikeli madde taşıyan araçlarda iki adet, bir tanesi sürücünün hemen yanında , diğeri kolayca görülebilecek ve yetişebilecek bir yerde.

4.Reflektör:Motorlu bisiklet ve motosikletlerde hariç,diğer araçlar en az iki tane bulundurmak zorundadır.

5.Emniyet kemeri : Otomobil minibüs ve arazi taşıtlarında

6.Koruma başlığı (kask): Motosiklet sürücüsü kask ve gözlük ,yolcusu kask takmak zorundadır

7.Kamyon, çekici, otobüs cinsi araçlar yerleşim yerleri dışında taşıt yolunda herhangi bir sebepten dolayı (Arıza vb.)normal hava şartlarında görülebilecek 25×150 ebatlarında engel işareti koymak zorundadırlar.

8.Lambalar için sigorta ve ampul,çekme halatı,Yedek lastik (stepne),İlkyardım çantası,vantilatör kayışı,platin takımı,kriko,levye,patinaj zinciri,bijon anahtarı,çekiç,lastik kaynağı mengenesi,hava pompası,elektrik kablo, pense,tornavida,izole bant,seyyar lamba veya cep feneri,İngiliz anahtarı,buji anahtarı,takoz ve takım anahtarı.

 

TRAFİK KAZALARI VE TRAFİK CEZALARI

Bir trafik kazasında olaya karışanlardan yararlanmamış veya hafif yaralı olanlar:

*Araç sürücüsü iseler:Trafik için bir tehlike yaratmayacak şekilde hemen durmak,trafik güvenliği için ışıklı işaret veya yansıtıcı cihazları koymak ve gereken tedbiri almak.

*Trafiği etkilemeyen, can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürmeyen, ölümlü yaralanmalı veya hasarlı kazalarda, sorumluluğun belirlenmesine yarayacak iz ve deliller dahil, kaza yerindeki durumu değiştirmemek.

*Olayda taraf olanlar, istendiğinde diğer tarafa kimlik ve adreslerini bildirmek, sürücü ve trafik belgeleriyle sigorta poliçesini göstermek, bunlara ait gerekli bilgilerle tarih ve sayılarını vermek.

*Olayı yetkili ve görevlilere bildirmek ve bunlar gelinceye kadar veya bunların iznini alıncaya kadar kaza yerinden ayrılmamak.

*Başında sahibi veya sorumlusu bulunmayan motorlu araçlara, taşınabilen veya taşınmayan mallar ile mülklere zarar vermeleri halinde, aracın, malın veya mülkün ilgisini bulmak, bulunamadığı taktirde, araçların ve diğer zarar verilen şeylerin görülebilen uygun yerlerine, düşmeyecek ve kaybolmayacak şekilde yazılı bilgi bırakmak. En kısa zamanda yetkililere haber vermek, zorundadırlar.

Kaza sadece maddi hasarla sonuçlanmış ise;

1. Kazaya karışan kişilerin tümü, yetkililerin gelmesine gerek görmez ve anlaşırlar ise, durumu aralarında yazılı olarak tespit etmek suretiyle olay yerinden ayrılabilirler.

2. Olay yerinde ayrıldıktan sonra; yazılı tespit yapmış olsun veya olmasınlar, ayrıca sonradan yetkililere kaza tespit tutanağı düzenlenmesini isteyemezler.

3. Kazaya karışanların veya olay yerinden geçmekte olanların,kaza yerinde uygun ilkyardım tedbirlerini almak,

4. Olayı en yakın zabıtaya veya sağlık kuruluşuna bildirmek,

5. Yetkililerin isteği halinde yaralıları en yakın sağlık kuruluşuna götürmek, yükümlülükleri vardır.

Yerleşim birimleri dışında akaryakıt istasyonlarını işletenlerde;

Bu tesisler hakkında çıkarılmış olan yönetmelikteki standartlara uygun ve her an kullanılabilir

durumda sağlık malzemesi bulundurmak zorundadır.

Araç bakım-onarım servis istasyonu, garaj ve otopark sahip veya sorumluları;

Tesislerine; bakım,onarım,muhafaza veya park edilmek üzere bırakılan motorlu araçlardan, bir kaza geçirdiği belli olan veya üzerinde suç belirtisi bulunanları, gecikmeden zabıtaya bildirmek, bunları bir deftere işlemek zorundadırlar.

 

ASLİ KUSURLU SAYILACAKLARI HALLER

 

1. Kırmızı ışıklı trafik işaretinde veya yetkili memurun dur işaretinde geçme,

2. Taşıt giremez trafik işaret levhası bulunan karayoluna veya bölünmüş karayolunda, karşı yönde gelen trafiğin kullanıldığı şerit, rampa veya bağlantı yollarına girmek,

3. İkiden fazla şeritli yollarda ,karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit ve yol bölümünü kullanmak,

4. Arkadan çarpma,

5. Geçme yasağı olan yerlerden geçme,

6. Şeride tecavüz etme

7. Kavşaklarda ilk geçiş hakkına uyma,

8. Kaplamanın dar olduğu yerde geçiş kolaylığı sağlamama,

9. Manevraları düzenleyen kurallara uymama,

10. Yerleşim birimleri dışındaki karayolunun taşıt yolu üzerinde park etme veya duraklama ve her durumda gerekli tedbirleri almama,

11. Park için ayrılmış veya taşıt yolu dışında, kurallara uygun olarak park etmiş olan araçlara çarpma,

Alkollü araç kullanmak , sürücü belgesiz araç kullanmak,belirlenen hızlardan hızlı araç kullanmak,yorgun ve uykusuz araç kullanmak, taşıma sınırı üstünde aşırı yüklemek, fazla yolcu almak, yanlış şeritten gitmek, yavaş sürmek,takip mesafesine uymamak,tedbirsiz araç çekmek,trafiğe uygun araçlarla karayoluna çıkmamak asli kusur sebebi sayılmaz.

TRAFİK CEZALARI :

1 – Para cezası : 30 gün içinde plakanın kayıtlı olduğu vergi dairesine,posta idarelerine veya bankalara ödenebilir .30 gün içinde ödenmeyen cezalara devlet faiz oranları uygulanır ve ceza en fazla 2 katına çıkar ve Amme alacakları Kanununa göre tahsil edileceği bildirilir.

2 – Ceza puanı : İlk kötü puana müteakip 1 yıl içinde 100 puanı geçenlerin sürücü belgesine 2 ay süre ile el konulur. 1 yıl içinde 100 puanı almamış ise aldığı kötü puanlar silinir. 2. Defa bir yıl içinde 100 puanı geçerse 4 ay süre geri alınır ve sürücü psiko-teknik muayeneye sevk edilir. 1 yıl içinde üçüncü defa 100 puanı geçerse sürücü belgesi süresiz geri alınır.

3 ­– Trafikten men : Araç trafiğe çıkmaya uygun değil yada araçta evrak eksiği var ise araç trafikten men edilir. Sürücünün evrakları eksik veya alkollü ise sürücü trafikten men edilir.

4 – Hapis cezası : Uyuşturucu kullanan veya kaçakçılık ile ilgili durumlarda Trafik veya yetkili Sulh ceza mahkemelerince hapis cezası ile cezalandırılabilir.

OTOYOL KURALLARI :

1 – Hızlanma şeridi : Otoyola giren bir aracın hareket edeceği ve hızlanacağı şerit.

2 – Yavaşlama şeridi : Otoyoldan çıkacak aracın kullanacağı ve yavaşlayacağı şerit.

 

ÇEVRE :

ÇEVRE İLE İLGİLİ TANIMLAR :

Çevre : Canlıları etkileyen ,canlılardan etkilenen dış ortama çevre denir.

Çevre kirliliği : Havada,suda,toprakta tehlikeli ve zararlı atıkların boşaltılmasıyla meydana gelen olumsuz gelişmelere denir.

Çevre koruma : Hava,su,toprak kirliliğinin önlenmesi,bozulmanın durdurulması,doğal kaynakların korunması ve çevrenin iyileşmesi için yapılan çalışmaların tümüne denir.

Çevre hakkı : Herkesin sağlıklı bir çevrede yaşama hakkını ihlal edenlere karşı yargı önünde savunma hakkı vardır. Buna çevre hakkı denir.

Dba ( Desibel ) : Gürültü ve ses ölçü birimi.

Doğal çevre : Doğal varlıkların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerin tümüdür.

Atık :Çevrede bozulma meydana getirecek miktarda çevreye boşaltılan katı,sıvı, gaz maddelere denir

Tehlikeli atık : İnsan sağlığı ve çevre için; hastalık ve ölüme sebep tehlike oluşturan atıklardır.

Ekolojik denge : İnsan,hayvan,bitki ve diğer canlı organizmaların varlıklarını ve gelişmelerini sürdürebilmeleri için gerekli olan ihtiyaçların tümüne denir.

Emisyon : Yakıtın yanması ile gaz ve benzerlerinin atmosfere atılmasına denir.

Alıcı ortam : Atıkların bırakıldığı yakın ve uzak çevredir.

Sürdürülebilir kalkınma : Bugünkü kuşakların her türlü ihtiyaçlarının,gelecek kuşakların ihtiyaçlarını tehlikeye atılmadan karşılanmasına yönelik politikaların tümüdür.

Erozyon : Toprağın rüzgar ve yağmur gibi etkenlerle bir yerden bir yere taşınmasına denir.

Gürültü : İnsanların ruh ve beden sağlığını bozacak derecedeki gelişigüzel istenmeyen seslere denir.

Fauna : Bir bölgeye mahsus hayvan varlığına denir.

Flora : Bir bölgeye mahsus bitki varlığına denir.

Sera etkisi : Petrol ürünleri ve kömürün tüketimi ile atmosferde bazı gazların miktarı artar. Bu işlem sonucunda atmosferin alt kısımları ve yeryüzünün daha fazla ısınmasına neden olan olaya sera etkisi denir.

Asit yağmuru : Bacalardan ve egzozdan çıkan gazlar atmosfere karışmaktadır .Bu gazlar yağmur bulutları,su ve nem ile birleşerek yağmurla birlikte asit olarak toprağa,bitkilere ve suyun üzerine düşmektedir. Bu olaya asit yağmuru denir.

Katalitik Konvektör : Benzinli motorda egzozdan çıkan zehirli gazları zararsız hale getiren cihazdır. Katalitik konvektör bulunan araçlarda kurşunsuz benzin kullanılır.

 

ÇEVRE VE TRAFİK İLİŞKİSİ :

Ülkemizde her geçen gün motorlu taşıt sayısı artmakta,bu artış hızına uygun karayolu ve altyapı hizmetleri yeterli olmamaktadır. Trafik kazaları ,araçların yeterince bakımlı olmaması,yakıt içinde yabancı maddelerin bulunması doğayı kirletmekte ve yaşamı olumsuz yönde etkilemektedir. Egzoz gazları çevreyi en çok kirleten etkenlerdendir. Bunun havayı kirletme oranı % 65—85arasındadır.

Araçlardan çıkan egzoz gazları,atık yağlar, aküdeki asitler,lastikler ve fren balatalarından kopan parçalar havanın ,suyun ve toprağın kirlenmesine sebep olur. Hava kirliliğinin en önemli sebebi araçlar olduğu için ülkemizde egzoz muayenesi zorunlu kılınmıştır. Bir aracın egzozundan çıkan karbonmonoksit gazı rölantide çalışırken % 3,5 hareket halinde iken % 4,5 dolayında olmalıdır. Egzozdan çıkan zehirlenmeye sebep olan karbonmonoksit gazıdır. Kapalı ortamda zehirlenmeye sebep olur.

Benzinin özelliği insanların hastalığına sebep olan kurşun çevreye yaymasıdır. Dizel araçlarda ise yakıt çevreye daha çok kükürt yayar. TRAFİK DERSİ BİTMİŞTİR.

eSerdaR Hakkında

By eserdar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

error: Content is protected !!